Nông thôn mới Quảng Trị

Ngày 07.8.2019, tại xã Ba Nang, huyện Đakrông, UBND tỉnh Quảng Trị tổ chức lễ phát động phong trào thôn, bản thuộc các xã đặc biệt khó khăn khu vực biên giới xây dựng nông thôn mới gắn với giảm nghèo bền vững giai đoạn 2019-2020.Tham dự buổi lễ có Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Nguyễn Đức Dũng; Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Sỹ Đồng; đại diện lãnh đạo các sở, ban, ngành, đơn vị, địa phương liên quan.

Từ ngày 23/7 đến ngày 26/7/2019, Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Trị đã triển khai tổ chức các lớp tập huấn cho đội ngũ cán bộ làm công tác xây dựng nông thôn mới cho các xã đặc biệt khó khăn, xã biên giới, xã bãi ngang ven biển xây dựng nông thôn mới gắn với giảm nghèo bền vững giai đoạn 2019-2020

Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, đặc biệt tình trạng thiếu nước tưới đang ngày càng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp, tác động không nhỏ đến sự phát triển của cây trồng. Vì vậy, việc chuyển những diện tích đất không chủ động nước tưới sang cây trồng cạn có giá trị kinh tế, có thể nói là giải pháp hợp lý tránh tình trạng bỏ phí đất sản xuất hoặc canh tác kém hiệu quả. Tại hợp tác xã Thượng Phước, xã Triệu Thượng, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị nhiều nông dân đã chủ động mở rộng diện tích trồng đậu xanh trên đất lúa thiếu nước trong vụ Hè Thu, với hình thức sản xuất một vụ lúa - một vụ đậu xanh.

Ngoài đầu tư trồng một số loại cây chủ lực như sắn, chuối… những năm qua, bà Nguyễn Thị Thương ở thôn Thuận Hòa, xã Thuận, huyện Hướng Hóa còn xây dựng vườn cây ăn quả đặc sản. Nhiều khách đến tham quan, thu mua sản phẩm ở vườn trái cây này không khỏi ngỡ ngàng vì ở vùng đặc biệt khó khăn lại có một khu vườn rộng rãi, thoáng mát với rất nhiều loại cây ăn quả mà chỉ ở vùng đất Nam bộ mới có.

Sau 5 năm bắt tay xây dựng nông thôn mới (2011-2016) và gần 2 năm nâng chuẩn xây dựng thành xã nông thôn mới kiểu mẫu, xã Cam Chính, huyện Cam Lộ trở thành miền quê đáng sống với cảnh quan nông thôn sạch đẹp, hữu tình; đời sống vật chất và văn hóa tinh thần của người dân không ngừng được nâng cao. Đặc biệt, qua phong trào thi đua xây dựng nông thôn mới, dân chủ và sự đồng thuận xã hội được phát huy mạnh mẽ, tạo sức mạnh và nguồn lực to lớn để lấy sức dân chăm lo cuộc sống cho nhân dân, làm cho tình làng, nghĩa xóm bền chặt hơn.

Với mục tiêu tập trung xây dựng nông thôn mới (NTM) ở cấp thôn nhằm góp phần cải thiện, nâng cao chất lượng cuộc sống vật chất, tinh thần cho người dân tại các thôn của các xã đặc biệt khó khăn, xã biên giới, bãi ngang ven biển trên địa bàn tỉnh, tỉnh Quảng Trị đã có kế hoạch cụ thể trong việc triển khai hỗ trợ thôn, bản thuộc các xã đặc biệt khó khăn, xã biên giới, xã bãi ngang ven biển xây dựng NTM gắn với giảm nghèo bền vững giai đoạn 2019-2020. Đây là cơ hội để các thôn, bản khó khăn trên địa bàn tiếp tục nỗ lực vươn lên, có bước chuyển biến mới trong quá trình phát triển.

Để nâng cao hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp thì việc áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản suất đặc biệt được coi trọng. Vụ Đông Xuân 2018-2019, Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Trị đã triển khai mô hình trồng lạc áp dụng công nghệ tưới tiết kiệm theo hướng sản xuất hàng hóa tại xã Cam Thanh, huyện Cam Lộ. Hiện nay mô hình đã đến thời kỳ thu hoạch và mang lại những kết quả rất khả quan

Trong những năm qua, Hội LHPN huyện Gio Linh luôn dành sự quan tâm sâu sắc đến hội viên, phụ nữ, đặc biệt đối với phụ nữ vùng biển. Nhiều mô hình, hoạt động hỗ trợ phát triển sinh kế giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế gia đình do Hội triển khai trên địa bàn vùng biển mang lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần đáng kể cùng các địa phương xây dựng Nông thôn mới.

Trong những năm qua, Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” đã có những tác động tích cực, đóng góp quan trọng vào việc hoàn thành các tiêu chí về lĩnh vực văn hóa trong chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh. Phong trào đã nhận được sự tham gia vào cuộc của các ban, ngành, đoàn thể, các tổ chức chính trị - xã hội, đặc biệt là sự tham gia hưởng ứng mạnh mẽ của các tầng lớp nhân dân.

Môi trường là một trong các tiêu chí khó thực hiện trong Bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới. Để hỗ trợ cho các địa phương thực hiện thí điểm và nhân rộng các mô hình bảo vệ môi trường, đặc biệt tại các xã khó khăn, biên giới, hải đảo, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Đề án 712 về thí điểm hoàn thiện và nhân rộng mô hình bảo vệ môi trường trong xây dựng nông thôn mới tại các xã khó khăn, biên giới, hải đảo theo hướng xã hội hóa, giai đoạn 2017-2020. Tuy nhiên, qua các năm triển khai còn gặp nhiều tồn tại, hạn chế, khó khăn vướng mắc.

Đối với một địa phương miền núi có điều kiện kinh tế- xã hội khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo chiếm trên 53% (cuối năm 2017), đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 80% dân số..., quá trình triển khai chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) không hề dễ dàng đối với huyện Đakrông. Tuy nhiên, với sự lãnh đạo của cấp ủy đảng, sự quản lý, điều hành của chính quyền, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là việc phát huy vai trò chủ thể của người dân, sau hơn 7 năm chương trình NTM được triển khai, bộ mặt nông thôn huyện Đakrông đã có nhiều khởi sắc, đời sống người dân từng bước đổi thay.

Ngày 13/11/2018, tại thành phố Pleiku (tỉnh Gia Lai), Bộ Nông nghiệp và PTNT phối hợp với UBND tỉnh Gia Lai đã tổ chức hội nghị “Triển khai đề án hỗ trợ thôn, bản, ấp, thuộc các xã đặc biệt khó khăn xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2018-2020” và sơ kết “Đề án thí điểm mô hình bảo vệ môi trường trong xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2017-2020”. Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT-Trần Thanh Nam, Phó chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai-Kpă Thuyên, Chánh Văn phòng điều phối Nông thôn mới Trung ương-Nguyễn Minh Tiến đồng chủ trì hội nghị. Tham dự hội nghị, có đại diện một số Bộ/ngành Trung ương, một số đơn vị thuộc Bộ Nông nghiệp và PTNT có liên quan, cùng đại diện lãnh đạo Sở Nông nghiệp và PTNT, Tài nguyên và Môi trường, Văn phòng Điều phối nông thôn mới của 40 tỉnh thành.

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM), đến nay bức tranh NTM Hải Vĩnh (Hải Lăng) có nhiều đổi mới, kinh tế tăng trưởng khá, sản xuất phát triển, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được nâng lên. Để có thành công ấy, một trong những yếu tố quan trọng đó là sự đồng thuận từ cấp uỷ, chính quyền địa phương đến từng người dân và đặc biệt là công tác dân vận được chú trọng trong việc huy động nguồn lực xã hội hoá trong xây dựng NTM.

Những năm trở lại đây, tình hình kinh tế-xã hội ở huyện Gio Linh có nhiều chuyển biến tích cực, đời sống vật chất, tinh thần của người dân từng bước được nâng lên. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển kinh tế- xã hội, tình hình an ninh trật tự cũng nảy sinh nhiều vấn đề phức tạp, đặc biệt là tệ nạn cờ bạc, trộm cắp tài sản, gây rối trật tự công cộng...thường xuyên diễn ra.

Kinh tế tập thể mà nòng cốt là hợp tác xã là một bộ phận quan trọng trong nền kinh tế quốc dân, có vị trí, vai trò hết sức quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, tái cơ cấu kinh tế nông nghiệp, đặc biệt là trong xây dựng nông thôn mới

Những năm gần đây, tình hình nuôi trồng thủy sản trên địa bàn tỉnh Quảng Trị gặp nhiều khó khăn do ô nhiễm môi trường vùng nuôi dẫn đến dịch bệnh trên thủy sản diễn ra diện rộng, đặc biệt là ở vùng nuôi tôm gây thiệt hại về kinh tế cũng như ảnh hưởng tâm lý người nuôi. Tình trạng ô nhiễm môi trường nuôi thủy sản diễn ra nghiêm trọng phần lớn do các chất hữu cơ dư thừa từ thức ăn, phân và các rác thải đọng lại dưới đáy ao. Ngoài ra, còn do các hóa chất, kháng sinh được sử dụng trong quá trình nuôi trồng cũng dư đọng lại không được xử lý. Đây là cơ hội cho các vi sinh vật gây bệnh phát sinh, phát triển và gây hại trên thủy sản. Trước tình hình trên, bên cạnh biện pháp sử dụng hóa chất chlorin nhằm hạn chế sự lây lan dịch bệnh thì việc sử dụng các loại chế phẩm sinh học là một giải pháp hữu hiệu để giải quyết nhiều vấn đề trong nuôi trồng thủy sản như xử lý môi trường, phòng, chống dịch bệnh và an toàn vệ sinh thực phẩm.

Chương trình trong giai đoạn tới cần ưu tiên tập trung chỉ đạo triển khai các mô hình, dự án chuyển đổi sản xuất gắn với thực tiễn, chuyển giao ứng dụng, phát huy lợi thế của từng vùng, miền để phát triển kinh tế nông thôn, nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn, xây dựng nông thôn mới gắn với đô thị hóa… trong đó, đặc biệt chú trọng đến các dự án, mô hình phục vụ triển khai Chương trình mỗi xã một sản phẩm.

Hiện nay những cơ chế, chính sách, đặc biệt là những tổ chức để chứng nhận và thẩm định sản phẩm hữu cơ vẫn chưa được hình thành.

Về xã Vĩnh Thái, Vĩnh Linh bây giờ, bãi biển đã sôi động trở lại, tàu thuyền của ngư dân hoạt động bình thường, nhiều đường giao thông mới xây dựng, đặc biệt là một màu xanh của cây trái đang phủ lên trên những đồi cát trắng. Ông Nguyễn Quang Thọ, Phó Chủ tịch UBND xã đưa chúng tôi ra thăm cánh đồng dứa rộng 3 ha đang lên xanh tốt và chia sẻ: “Đây thực sự là một cuộc cách mạng trên vùng cát bởi khi triển khai gặp không ít khó khăn, nhất là người dân rất băn khoăn, lo lắng. Thế nhưng với quyết tâm phải thay đổi nhận thức và tập quán canh tác, xã đã tuyên truyền, vận động và từ cuối tháng 3/2017 có 10 hộ gia đình tự nguyện thành lập nhóm hộ và tiến hành trồng dứa. Nhờ tham gia các lớp tập huấn và tiếp thu kỹ thuật hướng dẫn, cộng với sự cần cù, chịu khó nên đến thời điểm này có thể khẳng định mô hình đã thành công. Bây giờ chỉ chờ khi quả lớn, thu hoạch, bán cho Công ty cổ phần thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao là có thu nhập vì công ty đã cam kết bao tiêu sản phẩm”.

Trong thời gian qua, cùng với sự vào cuộc của chính quyền địa phương các cấp và hỗ trợ của các Sở Ban ngành, loại hình kinh tế hợp tác ngày càng có những chuyển biến tích cực cả về chất và lượng. Đặc biệt chú trọng đến các sản phẩm chủ lực mà địa phương đang có thế mạnh như Cà Phê, Cao su, Hồ tiêu, Lúa chất lượng cao, cao dược liệu, cây ăn quả.

Về xã Vĩnh Thái bây giờ, bãi biển không còn xơ xác như hôm nào, tàu thuyền của ngư dân đã trở lại hoạt động bình thường, nhiều con đường giao thông mới xây dựng, đặc biệt một màu xanh của cây trái đang phủ lên trên những đồi cát trắng

Về làng quê nông thôn mới Cam Lộ mùa xuân này, dấu ấn đậm nét là những khu vườn hoa trái trù mật; diện mạo nông thôn khởi sắc, xanh, sạch, đẹp, lung linh ánh điện về đêm. Đặc biệt, với người nông dân cả đời gắn bó với ruộng vườn, hơn ai hết, họ cảm nhận sâu sắc những đổi thay trên quê hương mình.

Là xã vùng bản, tuy còn gặp nhiều khó khăn nhưng nhờ sự vào cuộc quyết liệt của cấp uỷ, chính quyền, Mặt trận và các tổ chức đoàn thể, đặc biệt là sự tham gia hưởng ứng tích cực, chung tay góp sức của nhân dân nên xã Thuận (Hướng Hóa) đã về đích xã văn hoá nông thôn mới giai đoạn 2015 - 2017.

Thực hiện cuộc vận động “Phụ nữ Quảng Trị chung sức xây dựng nông thôn mới”, Hội LHPN huyện Vĩnh Linh đã tích cực tuyên truyền, vận động cán bộ, hội viên, phụ nữ góp công, góp sức, hiến đất làm đường giao thông thủy lợi nội đồng, giao thông thôn xóm, xây dựng nhà văn hóa thôn, trường học, trạm y tế…trong đó đặc biệt chú trọng thực hiện tiêu chí 17 về “Môi trường” gắn với cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch”, đẩy mạnh thực hiện nội dung “3 sạch” ( Nhà sạch – bếp sạch – ngõ sạch).

Bắt đầu thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) vào năm 2011, đa số các xã trong tỉnh Quảng Trị chỉ đạt từ 5-7 tiêu chí, đặc biệt qua rà soát vẫn còn nhiều xã vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn mới chỉ đạt dưới 5 tiêu chí.

Mấy năm trở lại đây, tỉnh Quảng Trị đã triển khai các giải pháp nhằm tái cơ cấu nông nghiệp. Trong đó, một trong những bước đột phá, đó là đã từng bước ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật nhằm tăng năng suất sản lượng cây trồng, vật nuôi, đặc biệt tích cực kêu gọi và thực hiện các chính sách ưu đãi, thu hút các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh và cả nước ngoài đầu tư các dự án sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, công nghệ tiên tiến.

Trong những năm qua, để đẩy nhanh tốc độ phát triển kinh tế, xây dựng nông thôn mới và văn minh đô thị, ở huyện Cam Lộ cả hệ thống chính trị đã vào cuộc 1 cách tích cực. Đặc biệt các cấp mặt trận đã phát huy tốt vai trò của mình trong việc tập hợp hội viên, làm tốt công tác tuyên truyền và triển khai có hiệu quả cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”

Trong 6 năm qua, thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, huyện Đakrông đã huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và từng bước làm thay đổi nhận thức của người dân, đặc biệt đã lồng ghép các chương trình, dự án đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng và thực hiện các chính sách hỗ trợ sản xuất. Kết quả đã làm cho bộ mặt các bản làng có thêm nhiều thay đổi, đời sống của người dân từng bước được cải thiện, tuy nhiên vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc cần được tháo gỡ

Sau sự cố môi trường biển, để phục hồi kinh tế, ông Ngô Văn Lương cùng với 1 nhóm hộ ở xã Vĩnh Giang, huyện Vĩnh Linh tiếp tục vay vốn, cải tạo ao hồ, đầu tư nuôi tôm trên diện tích được xã giao. Nhờ áp dụng đúng quy trình kỹ thuật từ chọn giống cho đến chăm sóc, phòng trừ dịch bệnh, đặc biệt cả nhóm hộ cùng hỗ trợ, giúp đỡ lẫn nhau trong mọi khâu nên tôm phát triển tốt, mang lại thu nhập khá. Chính nhờ vậy đời sống của từng gia đình đã được nâng lên và hiện nay nhóm hộ đang nỗ lực nuôi tôm theo hướng bền vững.

Nước sạch, vệ sinh môi trường nông thôn là một trong những tiêu chí quan trọng để các địa phương hoàn thành lộ trình xây dựng nông thôn mới. Đặc biệt đối với các xã miền núi đặc thù, nơi mà nguồn nước sạch khan hiếm, các công trình nước sạch đã được đầu tư có ý nghĩa quan trọng phục vụ đời sống sinh hoạt của người dân. Trước thực trạng hàng loạt công trình nước sạch, nước tự chảy bị hư hỏng gây ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của người dân, cần có những biện pháp khắc phục để tránh lãng phí trong đầu tư cũng như phục vụ nhu cầu của nhân dân.

Tỉnh Quảng Trị vừa thông qua Đề án tái cơ cấu ngành NN-PTNT giai đoạn 2017 - 2020, có tính đến 2025, trong đó xác định cây lúa, tiêu, cà phê, cao su và cây dược liệu có một vị trí đặc biệt trong nội ngành trồng trọt.

Những năm qua, cùng với sự nỗ lực cố gắng của các cấp, các ngành và đặc biệt là sự tham gia của các tầng lớp nhân dân, phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc trong tỉnh đã phát triển sâu rộng, nhận thức của người dân được nâng lên rõ rệt. Đặc biệt, phong trào được triển khai rộng khắp trên các địa bàn khu dân cư đã tập hợp, đoàn kết các tầng lớp nhân dân, tạo nên sức mạnh tổng hợp, góp phần nâng cao chất lượng cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”.

Những năm gần đây, nhờ đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi, phát triển nông sản chủ lực, mở rộng diện tích lúa nước, ngành nông nghiệp huyện Hướng Hóa đã thu được những kết quả quan trọng. Trong đó, việc tích cực đẩy mạnh cơ giới hóa nông nghiệp đã góp phần giải phóng sức lao động, nâng cao thu nhập cho người nông dân, đặc biệt đối với đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng sâu, vùng xa.

Cho đến cuối năm 2015 ở huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị chưa có xã nào đạt chuẩn nông thôn mới. Thế nhưng với sự nỗ lực của các cấp ủy Đảng, chính quyền, sự đồng thuận của người dân, đặc biệt huyện đã có giải pháp trong huy động nguồn lực và tạo sự đột phá trong phát triển kinh tế nên đến cuối năm 2016 đã có 4 xã về đích. Phát huy những kết quả đạt được, huyện Cam Lộ đang phấn đấu đến cuối năm 2018 có 100% số xã hoàn thành chương trình xây dựng nông thôn mới.

Với sự hỗ trợ, giúp đỡ của chính quyền địa phương, đặc biệt các cấp bộ đoàn và Hội Liên hiệp thanh niên, chị Lê Thị Thu Thảo ở xã Hải Thiện, huyện Hải Lăng đã mạnh dạn ra vùng cát hoang hóa lập nghiệp.

Với sự quan tâm hỗ trợ, giúp đỡ của Trung ương và của tỉnh, đặc biệt được thụ hưởng chương trình 30a của Chính phủ, trong hơn 7 năm qua, cùng với việc quản lý, sử dụng có hiệu quả nguồn vốn, đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, huyện Đakrông đã thực hiện các chính sách hỗ trợ cho người dân làm ăn, nâng cao thu nhập. Chính nhờ vậy bộ mặt vùng nông thôn miền núi đã có những đổi thay rõ nét, đời sống của từng hộ gia đình từng bước được nâng cao.

Vấn đề ô nhiễm môi trường hiện là vấn đề bức xúc của toàn xã hội, đặc biệt đối với cộng đồng người dân sống ở khu vực nông thôn. Có thể nói đây là tiêu chí khó với nhiều chỉ tiêu cần thực hiện để đạt theo yêu cầu.

Xác định xây dựng nông thôn mới là cơ hội để thay đổi diện mạo của địa phương, Trong những năm qua công tác tuyên truyền, vận động người dân tham gia xây dựng nông thôn mới đã phát huy hiệu quả. Đặc biệt, phong trào hiến đất, hiến cây và đóng góp công lao động để xây dựng NTM đang lan rộng khắp thôn bản của huyện.

Với những nỗ lực của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận của người dân, đặc biệt các địa phương khi xây dựng nông thôn mới đã triển khai quyết liệt, đồng bộ nhiều giải pháp và có những bước đi thích hợp nên đến 30 tháng 6 năm 2016, toàn tỉnh có 18 xã đạt 19 tiêu chí. Hiện nay UBND tỉnh đang tập trung chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ xây dựng nông thôn mới, trong đó ưu tiên dành cho 13 xã để về đích vào cuối năm nay, tuy nhiên do nhiều nguyên nhân, đặc biệt do ảnh hưởng của sự cố môi trường biển nhiều xã ở vùng bãi ngang đang gặp khó khăn trong xây dựng nông thôn mới.