Liên kết sản xuất và tiêu thụ thông qua mô hình HTX tại vùng cao huyện Hướng Hóa

     Có thể khẳng định rằng, cà phê là một trong những cây trồng chủ lực của tỉnh và đã tạo tiếng vang cho người tiêu dùng trong và ngoài nước về chất lượng và hương vị mang đậm bản sắc vùng miền của người dân mang họ Hồ của Bác, được trồng trên độ cao từ 500 – 1000m. Tuy nhiên những năm gần đây, thị trường cà phê khó khăn, doanh thu từ cây trồng chính của người dân có những lúc không bù đủ chi phí đầu tư sản xuất cà phê.
     Đứng trước những khó khăn và thách thức, tỉnh Quảng Trị đã kêu gọi và có những chính sách đặc thù cho nhiều Doanh nghiệp để tháo gỡ nút thắt này. Đồng thời đã tích cực tìm kiếm các nguồn lực hỗ trợ từ các tổ chức phi chính phủ như dự án Phát triển sinh kế cho đồng bào dân tộc thiểu số (EMEE) để hỗ trợ người dân về các khoản đầu tư phân bón hữu cơ, kỷ thuật chăm sóc, tái canh và cưa đốn đối với những vườn cà phê già cỗi cho năng suất thấp và chất lượng kém.
     Khó khăn nối tiếp khó khăn, để liên kết với doanh nghiệp vừa có năng lực vừa có nguyện vọng gắn kết bền vững với người nông dân trồng cà phê sẽ cần thiết có mô hình có đủ tư cách pháp nhân là hợp tác xã. Vì vậy, Dự án EMEE đã phối hợp với chính quyền địa phương xã Hướng Phùng và các hộ dân trồng cà phê thôn Chênh Vênh tiến hành nhiều cuộc họp để xác định hướng đi về thành lập hợp tác xã (HTX) nông nghiệp, cũng như lựa chọn Doanh nghiệp để tạo thành chuỗi sản xuất cà phê có chất lượng.
     Với tinh thần tự nguyện và nắm được nhiều điểm ưu việt của Luật HTX 2012, các thành viên đã tiến hành tổ chức Hội nghị thành lập mới HTX Sản xuất cà phê hữu cơ sinh thái Chân Mây Bắc Hướng Hóa vào ngày 19/3/2018 với nhiều điều đặc biệt về mô hình HTX này. Hợp tác xã có 14 thành viên tham gia, trong đó có 9 thành viên đại diện hộ là nữ và 11 thành viên là bà con người Vân Kiều, đặc biệt có sự tham gia của Doanh nghiệp Shin coffee với tư cách thành viên. Tại hội nghị thành lập HTX đã có nhiều tín hiệu mới cho điểm nhấn sản xuất cà phê của các thành viên, “Ông Nguyễn Hữu Long – Giám đốc Công ty Shin Coffee chia sẽ “ vơi vai trò là Doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm của HTX và tư cách thành viên HTX, trước mắt Doanh nghiệp sẽ cùng với HTX khảo sát và cũng cố về tình hình phát triển của vườn cà phê nguyên liệu để đảm bảo chất lượng cà phê ngày càng được cải thiện và định hướng theo sản phẩm hữu cơ, bên cạnh đó cam kết thu mua cà phê quả tươi của các thành viên với giá cao hơn giá thị trường ít nhất 2000 đồng/kg, cử cán bộ hướng dẫn kỷ thuật và tư vấn tại vườn cho hợp tác xã và phối hợp với dự án EMEE để đào tạo con người từ trồng chăm sóc, thu hái, sơ chế, chế biến và pha chế cà phê”.
     Bên cạnh đó, còn có nhiều ý tưởng mang tính đột phá của HTX về chiến lược phát triển du lịch cộng đồng dưới chân đèo Sa Mù, bênh cạnh thác nước chênh vênh, xã Hướng Phùng.
     Như vậy, với cách nghĩ và cách làm của HTX đã được đề cập trong Phương án sản xuất kinh doanh của HTX cũng như sự cam kết hỗ trợ của chính quyền địa phương các cấp, HTX sẽ gần với với mô hình điểm về phát triển kinh tế hợp tác và là mô hình HTX kiểu mới tại vùng núi huyện Hướng Hóa./.