Ông Đoàn Văn Được, Chủ tịch UBND xã Cam Thành (huyện Cam Lộ, Quảng Trị) cho biết, là xã thuần nông, do vậy khi phát động xây dựng nông thôn mới (NTM), xã ưu tiên tập trung đầu tư cho sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là xây dựng các công trình giao thông, thủy lợi để thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội.
Theo ông Được, do đặc thù là xã miền núi, có diện tích trải dài và rộng, dân cư thưa nên việc đầu tư xây dựng tiêu chí giao thông rất lớn, trong khi ngân sách địa phương có hạn. Tuy nhiên, với phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”, từ năm 2011 đến 2015, xã đã xây dựng và nâng cấp, cứng hóa được gần 98 km đường giao thông đạt trên 76%, với vốn đầu tư khoảng 7,66 tỷ đồng, trong đó dân góp 1,8 tỷ đồng và 7.850 ngày công. Đặc biệt phong trào hiến đất, hiến cây để làm đường giao thông đã trở nên rộng khắp trên toàn xã, được nhân dân đồng tình hưởng ứng. Hệ thống thủy lợi của xã gồm có các hồ đập và kênh mương đã được kiên cố hóa, đầu tư nâng cấp để sử dụng ổn định và lâu dài. Hệ thống kênh mương nội đồng có tổng chiều dài gần 14 km, đã kiên cố hóa được 11,81 km, chiếm tỷ lệ gần 86%.
Cùng với xây dựng cơ sở hạ tầng cho nông nghiệp, xã Cam Thành còn đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu cây trồng vật nuôi, cơ cấu các ngành kinh tế phát triển phù hợp với thực tiễn tại địa phương. Nhờ vậy, trong sản xuất nông - lâm nghiệp, người dân đã phát huy lợi thế tập trung đầu tư và áp dụng KHKT vào sản xuất, chăn nuôi để mang lại hiệu quả kinh tế cao. Đưa các loại cây trồng, vật nuôi chủ lực vào sản xuất như cao su, hồ tiêu, cây ăn quả, cây lạc, cây sắn; chăn nuôi bò, dê, thỏ, lợn trang trại, gia cầm... Bên cạnh đó, xã còn tăng cường đầu tư, đẩy mạnh phát triển các ngành tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ- thương mại. Tăng nhanh tỷ trọng của các ngành này trong cơ cấu kinh tế của xã, tiếp tục giảm dần và giữ ở mức ổn định ngành nông- lâm nghiệp để tăng thu nhập cho người dân. Hiện nay toàn xã có 3 HTX (1 HTX sản xuất vật liệu xây dựng, 2 HTX dịch vụ sản xuất nông nghiệp), chủ yếu kinh doanh dịch vụ sản xuất vật liệu xây dựng, phân bón vật tư nông nghiệp, phòng trừ sâu bệnh, điều hành sản xuất phục vụ xã viên. Các mô hình, tổ liên kết sản xuất bước đầu mang lại hiệu quả kinh tế cao, tạo đầu ra ổn định, thông tin cho nhau biết về thị trường tiêu thụ, trao đổi khoa học kỹ thuật mới, kinh nghiệm và hỗ trợ nhau trong tiêu thụ sản phẩm. Nhờ vậy, thu nhập của người dân không ngừng tăng lên. Cùng với việc đầu tư vào sản xuất, xã còn huy động nhiều nguồn lực, thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ để đẩy nhanh tiến độ xóa đói giảm nghèo cho người dân. Thu nhập bình quân đầu người năm 2010 trên 8 triệu đồng, nay tăng lên gần 19 triệu đồng/người/năm. Đời sống và chất lượng cuộc sống của nhân dân ngày được cải thiện, tỉ lệ hộ nghèo giảm còn 102 hộ, chiếm tỷ lệ 4,90%.
Về thôn Quật Xá, điều mà chúng tôi cảm nhận đầu tiên là hệ thống giao thông đi lại của người dân rất thuận lợi. Đường liên thôn nối Quật Xá đến trung tâm xã Cam Thành và huyện Cam Lộ đã được đổ nhựa láng bóng. Dọc hai bên đường là những cánh đồng trồng lạc ngút ngàn, những ngôi nhà mái ngói đỏ tươi, những con đường nội thôn đã được đổ bê tông kiên cố. Đời sống vật chất và tinh thần của người dân đã được nâng lên một bước, thu nhập bình quân trên 24 triệu đồng/người/năm, cao hơn nhiều so với mặt bằng chung trong toàn xã. Thôn Quật Xá là một trong những thôn điển hình về các phong trào: Sạch nhà, đẹp vườn, sáng ngõ, xanh đồng trong phong trào xây dựng NTM và là địa phương đầu tiên của xã Cam Thành hoàn thành 19 tiêu chí về xây dựng NTM .
Không chỉ thôn Quật Xá có nhiều cách làm hay mà nhiều địa phương khác trong xã cũng đã có nhiều việc làm thiết thực trong phong trào xây dựng NTM. Chẳng hạn như ở thôn Tân Phú là phong trào thắp sáng điện đường, ngõ xóm, cổng nhà, cải tạo vườn tạp; thôn Cam Phú 1 với mô hình phát triển kinh tế gia đình chăn nuôi bò nhốt, cải tạo trồng mới cây hồ tiêu; thôn Tân Xuân 1,2 làm tốt việc vệ sinh đường làng, ngõ xóm sạch đẹp khang trang, xây dựng cổng chào, nhà văn hóa, đường bê tông nông thôn; thôn Tân Định xây dựng đường bê tông nông thôn, hội trường, quy hoạch mồ mã, cải tạo đồng ruộng …
Trong gần 5 năm xây dựng NTM với phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân hưởng lợi”, ý thức về xây dựng NTM cũng như việc xác định rõ hơn vai trò chủ thể của người dân của xã Cam Thành đã được nâng lên. Từ đó, tạo ra sự đồng thuận trong nhân dân, họ tự giác và tích cực tham gia đóng góp, cùng với sự đầu tư của nhà nước làm cho phong trào xây dựng NTM đã có sự chuyển biến rõ nét, nhất là đã huy động nội lực trong nhân dân thực hiện bằng việc làm thiết thực như: Đóng góp tiền của, nhân lực, vật lực để xây dựng cơ sởhạ tầng, mở rộng đường làng ngõ xóm, hiến đất, hiến cây... Trong 5 năm, từ 2011 đến năm 2015, xã đã huy động được nguồn kinh phí gần 87 tỷ đồng, trong đó ngân sách nhà nước đầu tư trên 48 tỷ đồng chiếm trên 50%, nhân dân đóng góp gần 30 tỷ đồng, chiếm gần 40%, các HTX, doanh nghiệp hỗ trợ, lồng ghép trên 8,3 tỷ đồng, chiếm gần 10% để xây dựng NTM. Nhờ vậy, diện mạo nông thôn có nhiều khởi sắc, cơ sở hạ tầng ở địa phương được đầu tư xây dựng, đường làng ngõ xóm được chỉnh trang theo hướng xanh, sạch, đẹp; đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân được nâng lên, an ninh chính trị được giữ vững.
Ông Đoàn Văn Được, Chủ tịch UBND xã cho biết, hiện tại một số tiêu chí về giao thông, nhà ởdân cư nông thôn và môi trường chưa đạt so với tiêu chí đề ra, xã sẽ chỉ đạo toàn diện, tập trung hỗ trợ đầu tư để hoàn thành các tiêu chí đó trong thời gian sắp tới. Đồng thời giữ vững và nâng cấp các tiêu chí đã đạt được một cách bền vững, phấn đấu đến cuối năm 2016, Cam Thành sẽ đạt xã NTM.