Nông thôn mới Quảng Trị

Sau 5 năm thực hiện, đến nay xã Hải Hòa (huyện Hải Lăng, Quảng Trị) đã hoàn thành 12/19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới (NTM). Phấn đấu về đích NTM trong năm 2020, nhiều giải pháp để đẩy nhanh tiến độ, nâng cao hiệu quả chương trình được Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Hải Hòa đề ra để hoàn thành các tiêu chí còn lại.

Vĩnh Thạch là một xã ven biển bãi ngang của huyện Vĩnh Linh (Quảng Trị), khi triển khai chương trình xây dựng nông thôn mới với xuất phát điểm thấp, tuy nhiên với sự hỗ trợ của các cấp, các ngành, đặc biệt được Chủ tịch nước bảo trợ, người dân đồng thuận và đã phát huy quyền làm chủ, hăng say lao động, sản xuất, đóng góp công sức và tiền của xây dựng cơ sở hạ tầng nên sớm đạt được 19 tiêu chí. Hiện nay xã Vĩnh Thạch đang tiếp tục nâng cao chất lượng đời sống vật chất và tinh thần của người dân, duy trì và nâng cao chất lượng xây dựng nông thôn mới.

Trong quá trình thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM), tiêu chí hộ nghèo là lực cản lớn đối với nhiều địa phương. Nhằm giúp các địa phương sớm hoàn thiện các tiêu chí xây dựng NTM, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân, thời gian qua, tỉnh Quảng Trị đã chủ động triển khai thực hiện hiệu quả các chính sách, dự án, chương trình giảm nghèo bền vững.

Đến nay, 19 xã của huyện Gio Linh tham gia xây dựng NTM đã đạt chuẩn được 226 tiêu chí, tăng 133 tiêu chí so với khi mới triển khai.

Theo số liệu thống kê, đến nay toàn tỉnh Quảng Trị có 4 xã chính thức “cán đích” nông thôn mới là Vĩnh Thạch, Vĩnh Kim, Vĩnh Thủy (Vĩnh Linh) và Tân Hợp (Hướng Hóa). Các xã Triệu Thành (Triệu Phong), Gio Sơn (Gio Linh), Hải Thượng (Hải Lăng), Tân Liên (Hướng Hóa) đã đạt 19/19 tiêu chí, đang hoàn thiện hồ sơ đề nghị công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới. Tổng số tiêu chí nông thôn mới đã đạt được của 117 xã trong tỉnh là trên 1.330. Tuy nhiên, theo đánh giá của lãnh đạo nhiều địa phương đã và đang nỗ lực “cán đích” xây dựng nông thôn mới, việc giữ vững các tiêu chí đạt được là không đơn giản. Một số tiêu chí “mềm” như: an ninh - trật tự xã hội, môi trường, tỷ lệ hộ nghèo, thu nhập, văn hóa, cơ cấu lao động, hình thức tổ chức sản xuất… sẽ không bền vững nếu thiếu sự đồng lòng, đồng sức từ chính quyền và người dân.

Thực hiện cuộc vận động Xây dựng “gia đình 5 không 3 sạch” do TW hội LHPH Việt Nam phát động với 8 tiêu chí gắn với chương trình xây dựng nông thôn mới, trong đó có tiêu chí “Không có trẻ suy dinh dưỡng và bỏ học”. Thấy đây là một tiêu chí mà xã còn gặp nhiều khó khăn, trẻ suy dinh dưỡng chiếm tỷ lệ khá cao.

Từ con số 902 trang trại năm 2010, đến nay Quảng Trị chỉ còn 26 trang trại vì lý do không đạt hai tiêu chí theo Thông tư số 27 của Bộ NNPTNT, 876 trang trại theo tiêu chí cũ (năm 2010) bị loại bỏ, hàng loạt nông dân muốn thành lập trang trại nhưng vấp phải tiêu chí “ngặt nghèo” nên đành dở dang mơ ước. Không được công nhận trạng trại, nông dân gặp khó trong vay vốn và nhiều vấn đề khác.

Xác định Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Trong những năm qua Hội Liên hiệp Phụ nữ xã đóng vai trò nồng cốt, là lực lượng tiên phong tuyên truyền vận động mọi từng lớp nhân dân phát huy vai trò chủ thể trong phong trào xây dựng nông thôn mới. Trong các tiêu chí xây dựng nông thôn mới thì tiêu chí môi trường và hộ nghèo là những tiêu chí còn khó khăn với xã, nên Hội liên hiệp Phụ nữ (LHPN) xã đã chọn để tìm biện pháp giải quyết.

Sau hơn 4 năm triển khai thực hiện Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới, với thực trạng nông thôn của tỉnh có xuất phát điểm thấp, bước đầu nhận thức về mục tiêu, ý nghĩa, nội dung của Chương trình chưa đầy đủ, do đó việc triển khai thực hiện còn lúng túng nhưng, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị xã hội, tinh thần đoàn kết, tự cố gắng vươn lên của chính người dân nông thôn đến nay bức tranh nông thôn của tỉnh đã có nhiều chuyển biến tích cực, nhiều nét đổi thay với nhiều khởi sắc; qua 4 năm tăng bình quân 1,8 tiêu chí/ xã/ năm; đến tháng 6 năm 2015 đạt bình quân 11,1 tiêu chí/xã.

Tính đến tháng 6/2015, tỉnh Quảng Trị có 3 xã Vĩnh Thạch, Vĩnh Kim, Vĩnh Thủy (huyện Vĩnh Linh) được công nhận đạt chuẩn xây dựng nông thôn mới (NTM); có 12 xã đạt từ 15-18 tiêu chí, 59 xã đạt từ 10-14 tiêu chí, 40 xã đạt từ 5-9 tiêu chí. Năm 2015, toàn tỉnh phấn đấu có trên 15% số xã đạt chuẩn NTM. Để đạt được kết quả đó, tỉnh có nhiều giải pháp huy động nguồn lực đầu tư, trong đó vai trò “chủ thể” của người dân đã được phát huy tích cực.

Sau gần 4 năm thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới, đến nay xã Cam Thủy, huyện Cam Lộ (Quảng Trị) đạt được 16/19 tiêu chí về nông thôn mới. Đối với một xã trung du xuất phát điểm thấp như Cam Thủy thì đây là một sự nỗ lực to lớn của cả hệ thống chính trị và người dân địa phương.

Xác định công tác triển khai xây dựng nông thôn mới (NTM) là nhiệm vụ quan trọng, thời gian qua, cấp ủy, chính quyền, mặt trận, ban, ngành các cấp huyện Triệu Phong (Quảng Trị) luôn đưa ra giải pháp để thực hiện các tiêu chí cụ thể của chương trình mục tiêu quốc gia này. Theo đó, trong chiến lược phát triển kinh tế- xã hội và các hoạt động thi đua yêu nước ở địa phương đều lấy kết quả việc triển khai xây dựng NTM là một trong những cơ sở để đánh giá chất lượng hoạt động của các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể và địa phương trong huyện.

Là một trong 3 xã được huyện Vĩnh Linh chọn “cán đích” nông thôn mới trong năm 2015, đến nay xã Vĩnh Lâm đã đạt 15/19 tiêu chí. Hiện nay, địa phương đang bước vào giai đoạn “nước rút”, khẩn trương huy động mọi nguồn lực để hoàn thành các chỉ tiêu còn lại.

Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) xây dựng nông thôn mới (NTM) được triển khai trên địa bàn tỉnh Quảng Trị thời gian qua đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Số tiêu chí bình quân đạt được của các xã năm sau đạt cao hơn năm trước. Tính đến nay, toàn tỉnh cơ bản không còn xã đạt dưới 5 tiêu chí. Tuy nhiên, để hoàn thành các tiêu chí xây dựng NTM, đối với các xã miền núi vẫn còn gặp nhiều trở ngại, khó khăn.

Cũng như các địa phương khác trong huyện Hải Lăng, để đẩy nhanh tiến độ thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM), xã Hải Xuân đã tập trung đẩy mạnh phong trào “Chỉnh trang nông thôn” với 6 nội dung chính: phát quang, hiến đất mở rộng đường giao thông; thắp sáng đường quê; cải tạo vườn tạp; sửa sang nhà cửa; chỉnh trang hàng rào, cổng; xây dựng, cải tạo chuồng trại chăn nuôi. Đến nay, mặc dù xã mới đạt 10/19 tiêu chí NTM, nhưng từ phong trào chỉnh trang nông thôn, diện mạo NTM đang hiện hữu ở Hải Xuân.

Tuy không phải là tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới (NTM) nhưng đổi thửa dồn điền (ĐTDĐ) chính là yếu tố quan trọng có tác động trực tiếp đến các tiêu chí xây dựng NTM. Đặc biệt với những địa phương đồng đất còn nhỏ lẻ, manh mún, mỗi hộ có nhiều ô thửa, không thuận lợi cho canh tác thì ĐTDĐ là rất cần thiết. Bằng sự quyết tâm cao của HTX và xã viên, HTX Bích La, xã Triệu Đông (Triệu Phong, Quảng Trị) đã hoàn thành công tác ĐTDĐ, mở ra một hướng mới trong sản xuất nông nghiệp.

Không trông chờ hoàn toàn vào nguồn ngân sách của nhà nước, xã Vĩnh Kim (Vĩnh Linh, Quảng Trị) đã huy động có hiệu quả các nguồn lực khác nhau để xây dựng NTM, từ đó từng bước hoàn thiện cơ sở hạ tầng, nâng cao đời sống cho người dân, sớm hoàn thành các tiêu chí về xây dựng NTM. Với phương châm “Lấy dân để vận động dân”, từ khi chương trình xây dựng NTM được triển khai, địa phương đã huy động được đông đảo người dân hăng hái tham gia. Đồng thời kết hợp sử dụng tốt các nguồn lực hỗ trợ để xây dựng NTM.

Năm 2011, tỉnh Quảng Trị bắt đầu phát động chương trình xây dựng Nông thôn mới (NTM). Qua 4 năm triển khai, với 3 xã đã cán đích.Năm 2011, tỉnh Quảng Trị bắt đầu phát động chương trình xây dựng Nông thôn mới (NTM). Qua 4 năm triển khai, với 3 xã đã cán đích. Nhưng thực tế đã cho thấy tại các địa bàn nông thôn, con thuyền đưa chương trình xây dựng NTM cập bến với việc hoàn tất các tiêu chí còn gặp không ít trở lực. Trong đó hàng "top ten" vẫn là tiêu chí về môi trường.

Là một trong tám xã điểm về xây dựng nông thôn mới của tỉnh Quảng Trị và cũng là địa bàn được chọn làm điểm của huyện Hải Lăng, sau hơn 3 năm triển khai thực hiện chương trình mục tiêu chiến lược này, Hải Thượng đã đạt được 15 tiêu chí, phấn đấu đến hết năm 2015 sẽ về đích theo kế hoạch. Điều đáng nói ở đây là có những tiêu chí khó mà rất nhiều địa bàn khác chưa thực hiện được thì Hải Thượng đã đạt được một cách thuyết phục.

Cùng với sự đầu tư của Nhà nước và nỗ lực của chính quyền địa phương, nhiều người dân đã tự nguyện hiến đất, đóng góp tiền của, công sức để xây dựng, mở rộng đường giao thông nông thôn, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế- xã hội địa phương. Tuy nhiên, việc hoàn thành tiêu chí giao thông trong chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) hiện tại toàn tỉnh mới có 3/117 xã đạt (chiếm 2,6%).

Thừa ủy quyền của đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Quân Chính, ngày 19/11/2014, Sở Tài nguyên và Môi trường tổ chức Hội nghị thực hiện tiêu chí môi trường trong xây dựng Nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Quảng Trị. Tham dự có đại diện lãnh đạo các Sở, ngành, địa phương liên quan trên toàn tỉnh.

Những năm qua, tỉnh Quảng Trị có nhiều giải pháp huy động nguồn lực đầu tư xây dựng nông thôn mới (NTM) nên bộ mặt nông thôn nhiều nơi khởi sắc. Tuy ở một số địa phương còn khó khăn trong thực hiện các tiêu chí về xây dựng NTM, nhưng với sự chung tay, góp sức của chính quyền, người dân tỉnh Quảng Trị đang nỗ lực phấn đấu sớm thực hiện thành công Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM.

Đến cuối năm 2014, Quảng Trị có 70/117 xã đạt chuẩn Bộ tiêu chí quốc gia về y tế.

Sau 3 năm cùng toàn tỉnh thực hiện xây dựng NTM, ngành GD-ĐT Quảng Trị đạt được nhiều thành tựu quan trọng trong việc thực hiện hai tiêu chí 5 và 14 là trường học và giáo dục.

Sau hơn 3 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) xây dựng nông thôn mới (NTM), huyện Hải Lăng (Quảng Trị) đã có nhiều sự đổi thay quan trọng. Không chạy theo thành tích trước mắt, địa phương đã chú trọng phát triển đồng đều các tiêu chí với mục tiêu nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân. Đó chính là kết quả của các định hướng phù hợp với nhiều cách làm hay, hiệu quả.

Thực hiện Quyết định 491/QĐ-TTg ngày 16/4/2009 của Thủ tướng Chính phủ về việc Ban hành Bộ tiêu chí Quốc gia xây dựng nông thôn mới; Quyết định 800/QĐ- TTg ngày 4/6/2010 của Thủ tướng Chính phủ về việc Phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010-2020; bám sát các nội dung chỉ đạo của Chính phủ và Ban Chỉ đạo chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới Trung ương, từ đầu năm 2010 đến nay, UBND tỉnh Quảng Trị và Ban Chỉ đạo Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới tỉnh (BCĐ Xây dựng NTM tỉnh) đã tập trung chỉ đạo quyết liệt việc cụ thể hoá các nội dung Chương trình MTQG xây dựng NTM trở thành nội dung trọng tâm chỉ đạo hàng năm của tỉnh.

- Thực hiện Nghị quyết 26-NQ/TƯ, ngày 5/8/2008 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa X), Chương trình hành động số 72-CTHĐ/ TU, ngày 31/12/2008 của Tỉnh ủy (khóa XV) Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2010-2020 của Chính phủ, trong những năm qua, tình hình xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh Quảng Trị đã đạt được một số kết quả bước đầu rất quan trọng. Theo báo cáo của Ban chỉ đạo (BCĐ) tỉnh, mục tiêu phấn đấu đến cuối năm 2014: số xã đạt 19 tiêu chí là 3 xã (Vĩnh Thạch, Vĩnh Kim, Vĩnh Thủy, huyện Vĩnh Linh); số xã đạt từ 15 – 18 tiêu chí là 14 xã; số xã đạt từ 13-14 tiêu chí là 23 xã; số xã đạt từ 10-12 tiêu chí là 41 xã; số xã đạt từ 5-9 tiêu chí là 36 xã; không còn xã nào đạt dưới 5 tiêu chí của 117 xã toàn tỉnh.

Trong thời gian qua, bên cạnh công tác đảm bảo trật tự an toàn xã hội tại địa bàn, Công an huyện Gio Linh (Quảng Trị) còn có nhiều việc làm thiết thực trong việc chung sức xây dựng nông thôn mới, đặc biệt là ở tiêu chí thứ 19 về an ninh trật tự (ANTT). Công trình “Thắp sáng đường quê” được thực hiện tại xã Gio An là một trong những hoạt động đó.

Sau hơn 3 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) xây dựng nông thôn mới (NTM), huyện Hải Lăng (Quảng Trị) đã có nhiều sự đổi thay quan trọng. Không chạy theo thành tích trước mắt, địa phương đã chú trọng phát triển đồng đều các tiêu chí với mục tiêu nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân. Đó chính là kết quả của các định hướng phù hợp với nhiều cách làm hay, hiệu quả.

Để thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM), tuỳ theo điều kiện của từng địa phương, các xã đã có sự linh động trong việc huy động các nguồn lực để thực hiện các tiêu chí. Nhờ vậy, đến thời điểm này bộ mặt nông thôn trên địa bàn tỉnh Quảng Trị đã có nhiều đổi thay.

Xã Vĩnh Thủy (huyện Vĩnh Linh, Quảng Trị) được đánh giá là một trong những địa phương đi đầu trong phong trào xây dựng nông thôn mới (NTM) ở Quảng Trị. Năm 2012, Vĩnh Thủy chính thức phát động phong trào xây dựng NTM. Sau gần 3 năm triển khai, hiện địa phương này đã đạt được 15/19 tiêu chí và phấn đấu đến hết năm 2014 sẽ hoàn thành các tiêu chí xây dựng NTM. Với những gì đang diễn ra ở địa phương này, mục tiêu vượt kế hoạch một năm để hoàn thành lộ trình xây dựng NTM xem ra hoàn toàn có cơ sở.

Theo kế hoạch đến cuối năm 2014, ba xã: Vĩnh Kim, Vĩnh Thạch và Vĩnh Thủy của huyện Vĩnh Linh (Quảng Trị) sẽ hoàn thành 19 tiêu chí NTM.

Bước vào xây dựng nông thôn mới với xuất phát điểm thấp, cơ sở vật chất nghèo nàn, kinh tế chậm phát triển và tỷ lệ hỗ nghèo trên 22%, sau 3 năm, Triệu Đại đã đạt được 11/19 tiêu chí và dự kiến đến cuối năm 2014 sẽ đạt thêm 4 tiêu chí, nâng tổng số tiêu chí đạt được lên con số 15, một con số ấn tượng đối với địa bàn xã thuần nông còn nhiều khó khăn này. Đây cũng là địa bàn dẫn đầu phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc cấp xã được Bộ Công an tặng Cờ thi đua xuất sắc năm 2013.

Tính đến nay, sau hơn 3 năm (2011-2014) thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới (NTM), huyện Vĩnh Linh (Quảng Trị) đã có 13/19 xã hoàn thành đề án, 12/19 xã đạt 10 tiêu chí trở lên, 3 xã đạt 7 - 9 tiêu chí, 2 xã đạt 5 - 7 tiêu chí. Trong đó có nhiều xã như: Vĩnh Kim, Vĩnh Lâm, Vĩnh Thạch, Vĩnh Thủy, Vĩnh Thành đã đạt từ 15 đến 16 tiêu chí, vượt nhanh so với kế hoạch đề ra.

Ngày 23 tháng 5 năm 2014, UBND huyện tổ chức phiên họp Ban chỉ đạo Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) nhằm rà soát đánh giá, nhận xét và triển khai các nội dung thực hiện Bộ tiêu chí (19 tiêu chí) xây dựng nông thôn mới. Đồng chí Võ Thanh - Chủ tịch UBND huyện chủ trì; Tham dự có các thành viên Ban chỉ đạo; Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND 20 xã thuộc Chương trình.

Những năm qua, tỉnh Quảng Trị đã nhận được sự ưu tiên đầu tư của Tổng Công ty Điện lực miền Trung với dự án nâng cấp, cải tạo, mở rộng lưới điện nông thôn. Đây là động lực, tạo đà để các vùng nông thôn ở Quảng Trị sớm đẩy nhanh việc hoàn thành các tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới.

Bảo vệ môi trường là một trong 19 tiêu chí quan trọng để xây dựng nông thôn mới. Để thực hiện tiêu chí này, nhiều địa phương ở huyện Vĩnh Linh đã xây dựng nhiều mô hình vệ sinh môi trường, qua đó nâng cao ý thức của người dân giữ gìn môi trường sống ở nông thôn một cách bền vững.

Thực hiện Nghị quyết 04- NQ/HU của Huyện ủy Triệu Phong (Quảng Trị) về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2011- 2015, trong hơn 2 năm qua, huyện đã huy động cả hệ thống chính trị, tập trung đẩy mạnh thực hiện các tiêu chí về xây dựng nông thôn mới (NTM), phấn đấu đến năm 2015, có từ 4 - 5 xã đạt chuẩn nông thôn mới. Sau hơn 2 năm triển khai, huyện Triệu Phong đã đạt được nhiều kết quả quan trọng.

Trong số 19 tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới (NTM) có tiêu chí xã đạt chuẩn NTM phải có 70% thôn, làng, bản trở lên đạt tiêu chuẩn văn hóa. Điều này cho thấy xây dựng NTM tất yếu phải xây dựng làng văn hóa để làm nền tảng, bảo đảm tính bền vững cho sự phát triển dài lâu của NTM. Vì vậy, những năm qua, nhiều địa phương đã quan tâm xây dựng NTM gắn với xây dựng văn hóa cơ sở.

Tỉnh Quảng Trị có diện tích khoảng 474.100 ha, trong đó diện tích rừng và đất lâm nghiệp chiếm ¾ diện tích toàn tỉnh. Từ khi có “Luật bảo vệ và phát triển rừng” (sửa đổi năm 2004), cho đến năm 2012, toàn tỉnh đã giao được trên 5.000 ha rừng và đất lâm nghiệp trên địa bàn các huyện Đakrông, Hướng Hoá, Vĩnh Linh, và Cam Lộ; đây là những vùng nông thôn còn nhiều khó khăn, để phấn đấu đạt được 19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới (NTM) còn là một sự nghiệp phấn đấu lâu dài, phải phối hợp giữa các ngành trong tỉnh và lồng ghép trong nhiều khâu của tiến trình phát triển.