Cần giữ vững, nâng cao chất lượng tiêu chí đã đạt chuẩn nông thôn mới

      Theo kết quả rà soát hiện trạng của các địa phương, đến thời điểm tháng 6/2017, tiêu chí đạt bình quân toàn tỉnh là 13,25 tiêu chí/xã, giảm 0,09 tiêu chí/xã so với cuối năm 2016. Số xã đạt chuẩn nông thôn mới là 31/117 xã, số xã đạt từ 15-18 tiêu chí là 12 xã, đạt 10,2 %, giảm 1 xã so với cuối năm 2016; số xã đạt từ 10-14 tiêu chí là 47 xã, đạt 40,2%, giảm 3 xã so với cuối năm 2016;  số xã đạt từ 5-9 tiêu chí là  27 xã, đạt  23,1%, tăng  4  xã so với cuối năm 2016.
      Điều đáng quan tâm là có nhiều xã sau khi rà soát theo bộ tiêu chí mới bị rớt tiêu chí đã đạt chuẩn, tập trung vào các tiêu chí như cơ sở vật chất văn hóa, thông tin và truyền thông, tổ chức sản xuất, y tế, môi trường và an toàn thực phẩm và tiêu chí hệ thống chính trị và tiếp cận pháp luật. Nguyên nhân được xác định là do Bộ tiêu chí giai đoạn 2016-2020 quy định mức đạt chuẩn cao hơn so với Bộ tiêu chí củ. Cụ thể bộ tiêu chí giai đoạn 2011-2015 gồm 19 tiêu chí, 39 chỉ tiêu, thì bộ tiêu chí giai đoạn 2016-2020 được nâng cao hơn gồm 19 tiêu chí, 49 chỉ tiêu; bên cạnh đó nhiều tiêu chí, chỉ tiêu quy định mức đạt chuẩn cao hơn như tiêu chí giao thông yêu cầu đường trục thôn phải có 85%km đạt chuẩn, trước đây là 70%, tiêu chí thông tin và truyền thanh yêu cầu phải có đài truyền thanh xã đạt chuẩn, tiêu chí môi trường yêu cầu tỷ lệ hộ sử dụng nước sạch nâng từ 50% lên 60%, tiêu chí y tế yêu cầu tỷ lệ người tham gia bảo hiểm y ế nâng từ 70% lên 85%, tiêu chí tổ chức sản xuất yêu cầu có hợp tác xã hoạt động theo Luật 2012 và phải có mô hình liên kết sản xuất với tiêu thụ nông sản), tiêu chí hệ thống chính trị và tiếp cận pháp luật yêu cầu xã phải đạt chuẩn tiếp cận pháp luật,…….
      Bên cạnh nguyên nhân khách quan như đã nêu, ở một số địa phương một số tiêu chí đã đạt chuẩn bị rớt còn có nguyên nhân chủ quan, đó là công tác chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền một số địa phương chưa quyết liệt, thiếu kiểm tra, giám sát; còn thỏa mãn, hài lòng với kết quả đã đạt được mà chưa quan tâm đến việc xây dựng kế hoạch giữ vững và nâng cao chất lượng các tiêu chí đã đạt.
      Để chỉ đạo các địa phương tiếp tục duy trì, nâng cao chất lượng các tiêu chí, UBND tỉnh đã ban hành Công văn số 441/UBND-NN ngày 4/2/2016 chỉ đạo xây dựng kế hoạch duy trì  và nâng cao chất lượng tiêu chí đối với các xã đạt chuẩn nông thôn mới; Quyết định số 1763/QĐ-UBND ngày 28/6/2017 về phân công nhiệm vụ phụ trách tiêu chí, giao nhiệm vụ cụ thể cho các sở,ngành tăng cường công tác theo dõi, kiểm tra, hướng dẫn các địa phương thực hiện Bộ tiêu chí quốc gia giai đoạn 2016-2020.
      Tỉnh Quảng Trị đề ra mục tiêu đến cuối năm nay có thêm 9 xã đạt chuẩn nông thôn mới, nâng tổng số xã đạt chuẩn lên 40 xã, số tiêu chí đạt bình quân là 14,3 tiêu chí. Tuy nhiên, đến tháng 6 năm 2017, số tiêu chí đat bình quân mới đạt 13,25 tiêu chí; một số xã đăng ký đạt chuẩn nông thôn mới còn nhiều nội dung tiêu chí cần phải thực hiện trong điều kiện nguồn lực hỗ trợ hạn chế, có xã bị rớt chuẩn tiêu chí do đánh giá lại (như xã Hải Hòa, huyện Hải Lăng); mặt khác các địa phương đã được công nhận đạt chuẩn nếu chủ quan cũng rất dễ bị rớt tiêu chí đạt chuẩn, rớt chuẩn. Vì vậy, nếu không có giải pháp tập trung chỉ đạo thì kế hoạch năm 2017 sẽ rất khó đạt được.
      Mục tiêu đề ra cho giai đoạn 2017-2020 theo Nghị quyết số 04/NQ-TU của Tỉnh ủy về tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới là phấn đấu đến năm 2020 có 50 - 55% số xã đạt chuẩn nông thôn mới (tương đương 58-64 xã), có ít nhất 01 huyện đạt chuẩn nông thôn mới, không còn huyện chưa có xã đạt chuẩn nông thôn mới, không còn xã đồng bằng đạt dưới 16 tiêu chí, không còn xã miền núi đạt dưới 08 tiêu chí. Tuy nhiên, trong điều kiện nhiều tiêu chí đã đạt chuẩn bị rớt chuẩn như hiện nay đòi hỏi các cấp chính quyền cần phải có giải pháp chỉ đạo quyết liệt; các xã cần phải xây dựng kế hoạch, lộ trình, giải pháp cụ thể để xây dựng đạt chuẩn các tiêu chí, đồng thời có kế hoạch giữ vững và nâng cao chất lượng các tiêu chí đã đạt. Ban chỉ đạo tỉnh, huyện chỉ đạo các địa phương tích cực huy động thêm nguồn lực; cần bố trí thêm nguồn ngân sách địa phương các cấp để hỗ trợ các xã đăng ký đạt chuẩn theo lộ trình hằng năm; quan tâm chỉ đạo đối với các xã đã đạt chuẩn cần phải giữ vững và nâng cao các tiêu chí, không để rớt chuẩn trong giai đoạn tiếp theo.