Cần ban hành thêm Bộ tiêu chí khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu

Sau 8 năm triển khai thực hiện xây dựng nông thôn mới, đến nay tỉnh Quảng Trị đã có 42/117 xã đã đạt chuẩn nông thôn mới (chiếm 36% số xã của tỉnh), tiêu chí đạt bình quân toàn tỉnh là 14,25 tiêu chí/xã.

Xác định xây dựng nông thôn mới là quá trình liên tục, lâu dài có điểm bắt đầu nhưng không có điểm kết thúc. Các xã sau khi đã đạt chuẩn nông thôn mới cần phấn đấu nâng cao chất lượng các tiêu chí và hướng tới xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu, nhằm mục tiêu không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân nông thôn. UBND tỉnh đã ban hành Quyết định 507/QĐ-UBND về Ban hành Bộ tiêu chí nông thôn mới kiểu mẫu, với 12 nội dung tiêu chí liên quan đến tất cả các nội dung từ phát triển cơ sở hạ tầng, phát triển sản xuất, các vấn đề về văn hóa- xã hội, an ninh- trật tự. Tỉnh cũng chọn 8 xã để tập trung chỉ đạo điểm xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu và tổ chức Lễ phát động “Quảng Trị xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu giai đoạn 2018-2020” để đẩy mạnh phong trào xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu trên địa bàn tỉnh. Để triển khai thực hiện, mỗi địa phương có những cách làm sáng tạo, tuy nhiên phần lớn các địa phương đều chọn xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu bắt đầu từ các khu dân cư mới đến xã. Đây cũng được xem là cách làm phù hợp, đem lại nhiều kết quả tích cực.

Ông Hoàng Quang Thắng, Chủ tịch UBND xã Cam Hiếu (xã được tỉnh chọn chỉ đạo điểm xây dựng xã nông thôn mới kiểu mẫu giai đoạn 2018-2020) cho biết, thực hiện chủ trương của tỉnh, huyện Cam Lộ, xã Cam Hiếu đã xác định muốn xây dựng xã nông thôn mới kiểu mẫu, trước hết cần tập trung xây dựng các khu dân cư kiểu mẫu. Vì khi xây dựng khu dân cư kiểu mẫu là sẽ đi vào những nội dung rất cụ thể, ở cấp hộ gia đình và cộng đồng dân cư, điều này sẽ phát huy hiệu quả vai trò chủ thể của người dân. Cái cốt lõi mà địa phương quan tâm trong xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu đó là vận động kết hợp với thay đổi ý thức của người dân. Bởi vậy, xã đã lựa chọn việc xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu nên bắt đầu từ các hộ gia đình, các khu dân cư. Hiện nay, xã đang tập trung chỉ đạo thực hiện các nội dung như xây dựng tuyến đường kiểu mẫu, tuyến đường hoa, trồng cây bóng mát, các hoạt động vệ sinh môi trường nông thôn, tập trung xây dựng các khu vườn mẫu để tăng thu nhập cho người dân. Điều thuận lợi là tất cả các hoạt động triển khai thực hiện xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu của xã đều nhận được sự hưởng ứng tích cực của nhân dân. Đến cuối năm 2018, theo dự kiến xã Cam Hiếu sẽ có 1 khu dân cư về đích theo Bộ tiêu chí khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu của huyện Cam Lộ.

Xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu là một bước tiến cao hơn để xây dựng nông thôn mới bền vững. Khi xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu phải chú trọng các nội dung liên quan trực tiếp đến chất lượng cuộc sống của người dân, như tạo việc làm cho lao động nông thôn, nâng cao thu nhập, mức hưởng thụ văn hóa của người dân, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp của cộng đồng; công tác bảo vệ môi trường, xây dựng cảnh quan sáng, xanh, sạch, đẹp; xây dựng mối quan hệ tình làng, nghĩa xóm tốt đẹp; công tác đảm bảo an toàn, an ninh trật tự ở khu dân cư nông thôn được chú trọng... trong đó phát huy tối đa vai trò chủ thể, sự đồng thuận của nhân dân để huy động thêm nguồn lực tham gia xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu. Tất cả những nội dung này đều rất phù hợp khi lựa chọn xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu bắt đầu từ các khu dân cư.

Điều quan trọng trong xây dựng khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu là tạo ra sự thay đổi tư duy nhận thức của người dân về tầm quan trọng của xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu. Mỗi người một hành động, tự giác, nỗ lực, quyết tâm thực hiện các nội dung xây dựng nông thôn mới. Để đạt được điều này thì khi xây dựng khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu phải xác định vai trò của cộng đồng dân cư là chính. Phải để cộng đồng dân cư tự bàn bạc, thống nhất lựa chọn lĩnh vực, cách làm phù hợp, lấy điểm mạnh của cộng đồng để phấn đấu trở thành kiểu mẫu; nhà nước chỉ là người hướng dẫn, hỗ trợ, đưa ra các tiêu chí phù hợp để xét, công nhận và công bố; không được huy động quá sức dân, phải để người dân thực sự tự nguyện, tự mình chung tay, góp sức xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu.

Xây dựng các khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu sẽ tạo tiền đề vững chắc cho việc duy trì, nâng cao chất lượng và đẩy nhanh tiến độ xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu tại các xã. Tuy nhiên, để có cơ sở đánh giá, công nhận nhất thiết phải có Bộ tiêu chí về khu dân cư, thôn nông thôn mới kiểu mẫu. Khi các khu dân cư, các thôn đã xây dựng hoàn thành khu dân cư, thôn nông thôn mới kiểu mẫu thì lúc đó việc xây dựng xã nông thôn mới kiểu mẫu sẽ dễ dàng thành công hơn.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Quảng Trị chỉ mới ban hành Bộ tiêu chí xã nông thôn mới kiểu mẫu, do đó trong thời gian tới cần ban hành thêm Bộ tiêu chí khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu để các địa phương thực hiện, góp phần đẩy nhanh và hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu của tỉnh đề ra.