Nông thôn mới Quảng Trị

Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, đặc biệt tình trạng thiếu nước tưới đang ngày càng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp, tác động không nhỏ đến sự phát triển của cây trồng. Vì vậy, việc chuyển những diện tích đất không chủ động nước tưới sang cây trồng cạn có giá trị kinh tế, có thể nói là giải pháp hợp lý tránh tình trạng bỏ phí đất sản xuất hoặc canh tác kém hiệu quả. Tại hợp tác xã Thượng Phước, xã Triệu Thượng, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị nhiều nông dân đã chủ động mở rộng diện tích trồng đậu xanh trên đất lúa thiếu nước trong vụ Hè Thu, với hình thức sản xuất một vụ lúa - một vụ đậu xanh.

Năm 2017 Trung tâm Ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ (KH&CN) tỉnh Quảng Trị, nay là Trung tâm Nghiên cứu, ứng dụng và thông tin KH&CN tỉnh đã xây dựng dự án “Ứng dụng tiến bộ KH&CN trong chăn nuôi bò nhằm chuyển đổi sinh kế cho người dân ở vùng cát ven biển chịu ảnh hưởng bởi sự cố môi trường biển tỉnh Quảng Trị”, thực hiện trong 3 năm, từ tháng 9/2017- 9/2020.

Những năm gần đây, tình hình nuôi trồng thủy sản trên địa bàn tỉnh Quảng Trị gặp nhiều khó khăn do ô nhiễm môi trường vùng nuôi dẫn đến dịch bệnh trên thủy sản diễn ra diện rộng, đặc biệt là ở vùng nuôi tôm gây thiệt hại về kinh tế cũng như ảnh hưởng tâm lý người nuôi. Tình trạng ô nhiễm môi trường nuôi thủy sản diễn ra nghiêm trọng phần lớn do các chất hữu cơ dư thừa từ thức ăn, phân và các rác thải đọng lại dưới đáy ao. Ngoài ra, còn do các hóa chất, kháng sinh được sử dụng trong quá trình nuôi trồng cũng dư đọng lại không được xử lý. Đây là cơ hội cho các vi sinh vật gây bệnh phát sinh, phát triển và gây hại trên thủy sản. Trước tình hình trên, bên cạnh biện pháp sử dụng hóa chất chlorin nhằm hạn chế sự lây lan dịch bệnh thì việc sử dụng các loại chế phẩm sinh học là một giải pháp hữu hiệu để giải quyết nhiều vấn đề trong nuôi trồng thủy sản như xử lý môi trường, phòng, chống dịch bệnh và an toàn vệ sinh thực phẩm.

Tỉnh Quảng Trị đang tăng cường nguồn lực hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng sự cố môi trường biển, học nghề, tìm việc làm và xuất khẩu lao động nhằm chuyển đổi sinh kế để ổn định cuộc sống.

Sau sự cố môi trường biển ảnh hưởng đến các xã, thị trấn vùng biển, việc chuyển đổi sản xuất, đưa các giống cây, trồng con nuôi mới phù hợp với điều kiện của các địa phương ven biển nhằn phát triển sinh kế cho ngư dân là rất cần thiết. Năm 2017, được sự hỗ trợ của Huyện Đoàn phối hợp với Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Vĩnh Linh, Anh Nguyễn Hữu Giáp thôn Tân Mạch, xã Vĩnh Thái đã mạnh dạn tiếp nhận mô hình con nuôi mới đó là vịt biển. Đây là mô hình nuôi vịt biển đầu tiên của tỉnh Quảng Trị.

Năm 2017, sản xuất nông nghiệp ở huyện Triệu Phong triển khai trong điều kiện thời tiết khí hậu có nhiều biến đổi bất thường, dịch bệnh phát triển mạnh nên đã ảnh hưởng đến sản xuất của người dân. Trước tình hình đó, UBND huyện chỉ đạo các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương chủ động trong sản xuất thích ứng với điều kiện khí hậu cực đoan, bảo đảm đúng lịch thời vụ. Tích cực chuyển đổi một số diện tích đất trồng lúa khó tưới nước và cây trồng khác sang trồng ngô, đậu để ứng phó với thời tiết khô hạn. Chuyển đổi mạnh giống lúa Thiên Ưu 8 thay dần các giống P6, HC95 trên các vùng có nguy cơ thiếu nước và bị nhiễm sâu bệnh nặng các vụ trước; ứng dụng mạnh mẽ tiến bộ khoa học kỹ thuật, nhất là sử dụng công cụ gieo sạ hàng (khoảng 55%), sử dụng phân bón qua lá, ứng dụng chương trình 1 phải 5 giảm để giảm lượng giống gieo, giảm mật độ, giảm phân đạm, giảm chi phí thuốc phòng trừ sâu bệnh. Chỉ đạo UBND các xã triển khai thực hiện Quyết định số 27 năm 2016 của UBND tỉnh Quảng Trị về việc ban hành chính sách hỗ trợ chăn nuôi nông hộ trên địa bàn tỉnh.

Nước sạch, vệ sinh môi trường nông thôn là một trong những tiêu chí quan trọng để các địa phương hoàn thành lộ trình xây dựng nông thôn mới. Đặc biệt đối với các xã miền núi đặc thù, nơi mà nguồn nước sạch khan hiếm, các công trình nước sạch đã được đầu tư có ý nghĩa quan trọng phục vụ đời sống sinh hoạt của người dân. Trước thực trạng hàng loạt công trình nước sạch, nước tự chảy bị hư hỏng gây ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của người dân, cần có những biện pháp khắc phục để tránh lãng phí trong đầu tư cũng như phục vụ nhu cầu của nhân dân.

Hóa chất bảo vệ thực vật (BVTV) đóng vai trò quan trọng trong phát triển nông nghiệp đó là phòng trừ dịch bệnh, bảo vệ cây trồng. Tuy nhiên, tình trạng sử dụng thuốc BVTV bừa bãi, việc buôn bán mặt hàng này không được quản lý chặt chẽ cộng với hệ lụy từ những kho chứa thuốc BVTV thời bao cấp chưa được xử lý triệt để đã ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng nông sản cũng như cuộc sống của người nông dân trên địa bàn tỉnh.

Chúng tôi có dịp trở lại xã Triệu Lăng (Triệu Phong) trong những ngày đầu mùa hè năm nay. Bãi biển Nhật Tân của xã sau hơn một năm vắng lặng do ảnh hưởng sự cố ô nhiễm môi trường biển nay đã trở lại bình thường. Chỉ tính trong những ngày lễ 30/4 và 1/5 vừa qua, bãi biển Triệu Lăng đã đón hơn 600 du khách. Bãi tắm Nhật Tân cũng vừa được khai trương trở lại hứa hẹn một mùa du lịch biển hấp dẫn. Những con đường bê tông, những công trình công cộng được đầu tư xây mới hoặc sửa chữa tạo ra cơ sở vật chất khang trang dọc bờ biển của xã.

Với những nỗ lực của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận của người dân, đặc biệt các địa phương khi xây dựng nông thôn mới đã triển khai quyết liệt, đồng bộ nhiều giải pháp và có những bước đi thích hợp nên đến 30 tháng 6 năm 2016, toàn tỉnh có 18 xã đạt 19 tiêu chí. Hiện nay UBND tỉnh đang tập trung chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ xây dựng nông thôn mới, trong đó ưu tiên dành cho 13 xã để về đích vào cuối năm nay, tuy nhiên do nhiều nguyên nhân, đặc biệt do ảnh hưởng của sự cố môi trường biển nhiều xã ở vùng bãi ngang đang gặp khó khăn trong xây dựng nông thôn mới.

Hiện nay, ở nhiều vùng nông thôn, rác thải sinh hoạt đang là vấn đề nan giải, do sự ảnh hưởng của nó đến môi trường sống cũng như sức khỏe của nhiều hộ dân trong vùng.

Sau tết, công việc của nhà nông bao giờ cũng tất bật, bận rộn hơn. Đặc biệt, năm nay rét đậm xảy ra sau tết, ảnh hưởng không nhỏ đến cây trồng, vật nuôi, vì vậy nông dân Vĩnh Thạch (Vĩnh Linh, Quảng Trị) phải tập trung nhân, vật lực chống rét cho lúa, lạc, gia súc, gia cầm… Tuy nhiên, tinh thần ai nấy đều lạc quan, phấn khởi vì sau một năm Vĩnh Thạch đã vượt qua nhiều khó khăn do những tác động của thiên tai, dịch bệnh để hoàn thành kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội của địa phương