Đào tạo nghề trong xây dựng nông thôn mới

Xác định công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn đóng vai trò quan trọng trong chương trình xây dựng NTM nên tỉnh thành lập ban chỉ đạo cấp tỉnh, đồng thời phân cấp rõ vai trò, trách nhiệm trong quản lý, chỉ đạo và tổ chức thực hiện của UBND cấp huyện, xã và các cơ quan chuyên môn. Trên cơ sở đó, ngay từ đầu năm, các địa phương xây dựng kế hoạch đào tạo nghề với các nội dung cụ thể, đồng thời thực hiện rà soát nhu cầu, xác định chỉ tiêu, ngành nghề gắn với đề án phát triển sản xuất, tình hình phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng NTM của từng địa phương, đơn vị. Các ngành nghề đào tạo cũng gắn với nhu cầu sử dụng lao động tại các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn tỉnh; thực hiện đào tạo các nghề nông nghiệp gắn với đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp, sản phẩm chủ lực của tỉnh, của từng địa phương và gắn với các mô hình phát triển sản xuất theo quy hoạch xây dựng NTM tại các xã. Cùng với đó, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội đã công khai danh sách số lao động nông thôn được hỗ trợ học nghề theo các chính sách của đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn, các cơ sở có đủ năng lực và điều kiện dạy nghề để các địa phương chủ động lựa chọn, phối hợp tổ chức các lớp đào tạo. Tiếp tục đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền, tập huấn, bồi dưỡng nâng cao nhận thức, tổ chức ngày hội tư vấn học nghề và việc làm, giúp người dân hiểu ý nghĩa, sự cần thiết của việc dạy nghề, học nghề. Năm 2020, tỉnh đã tổ chức tập huấn, bồi dưỡng cho 2.301 cán bộ lãnh đạo xã, cán bộ quản lý, cán bộ theo dõi công tác đào tạo nghề và giải quyết việc làm cho lao động nông thôn ở cấp xã thông qua nhiều hình thức. Cơ sở vật chất, thiết bị tại các cơ sở dạy nghề cũng được tỉnh hỗ trợ đầu tư. Năm 2020, tỉnh đã phân bổ kinh phí trên 3,8 tỉ đồng từ nguồn vốn sự nghiệp chương trình xây dựng NTM để hỗ trợ sửa chữa cơ sở vật chất, mua sắm thiết bị đào tạo tại Trung tâm giáo dục nghề nghiệp- giáo dục thường xuyên (GDNN- GDTX) các huyện Hải Lăng, Triệu Phong, Hướng Hóa và Vĩnh Linh.
 
Công tác đào tạo nghề đa dạng về hình thức và loại hình đào tạo. Đến nay toàn tỉnh có 20 cơ sở đủ điều kiện tham gia đào tạo nghề cho lao động nông thôn, trong đó có 2 trường cao đẳng, 2 trường trung cấp, 9 trung tâm GDNN- GDTX, 3 doanh nghiệp và 4 cơ sở đào tạo khác. Việc đào tạo nghề theo nhu cầu của các doanh nghiệp cũng được tỉnh chú trọng. Các cơ sở dạy nghề đã hợp đồng đào tạo và cung ứng lao động cho các doanh nghiệp được hỗ trợ đào tạo theo hình thức truyền nghề, kèm nghề và bố trí việc làm tại các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Các ngành nghề được đào tạo như kỹ thuật chăn nuôi gia súc, gia cầm; kỹ thuật trồng lúa, rau sạch, hoa; điện dân dụng, may công nghiệp; nghề sửa chữa máy nông nghiệp… Qua đó giúp người dân tiếp cận với những kiến thức cơ bản về kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi, áp dụng tiến bộ khoa học, chuyển giao công nghệ vào thực tiễn sản xuất để tăng năng suất lao động, tăng giá trị hàng hóa trên một đơn vị diện tích. Thực tế cho thấy, sau khi được học nghề, nhiều học viên đã tìm được việc làm mới hoặc tự tổ chức sản xuất, kinh doanh theo ngành nghề.
 
Việc đào tạo nghề theo mô hình đã kết hợp tốt giữa học lý thuyết và thực hành tay nghề tại chỗ, qua đó tạo sự thu hút các học viên tham gia lớp học. Đã có nhiều mô hình đem lại hiệu quả kinh tế cao được triển khai và nhân rộng trên địa bàn tỉnh, như mô hình trồng sắn tại các xã vùng Lìa, huyện Hướng Hóa; mô hình trồng và chăm sóc ném trên cát tại một số xã thuộc huyện Hải Lăng; mô hình may công nghiệp, kỹ thuật chế biến món ăn ở nhiều địa phương…Cùng với đó, nhiều nghề nông nghiệp theo hướng an toàn sinh học cũng được lựa chọn xây dựng mô hình và nhân rộng hiệu quả như kỹ thuật chăn nuôi gà thả vườn, nuôi tôm, trồng rau an toàn…Thông qua hoạt động đào tạo nghề cho lao động nông thôn đã góp phần thay đổi nhận thức về học nghề, việc làm, trang bị những kiến thức cơ bản, nâng cao tay nghề cho người lao động. Tại các địa phương đã xuất hiện nhiều mô hình kinh tế, tổ hợp tác hoạt động có hiệu quả, cho thu nhập cao góp phần làm chuyển dịch cơ cấu lao động, cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
 
Thực hiện chương trình xây dựng NTM đã tạo ra bước đột phá lớn làm thay đổi diện mạo tại các vùng nông thôn. Đóng góp vào thành công của chương trình NTM, đào tạo nghề cho lao động nông thôn đã góp phần tích cực trong việc nâng cao chất lượng lao động nông thôn, tạo việc làm, tăng thu nhập, giảm nghèo bền vững. Trên cơ sở những kết quả đạt được, trong năm 2021, tỉnh phấn đấu tổ chức đào tạo và hỗ trợ đào tạo nghề cho 5.000 lao động nông thôn; phấn đấu tỉ lệ lao động qua đào tạo đạt 68,5%; tỉ lệ lao động qua đào tạo có bằng, chứng chỉ đạt 32%; tỉ lệ lao động qua đào tạo nghề đạt 48,5%. Sau đào tạo có trên 80% số người học có việc làm mới hoặc tiếp tục làm nghề cũ nhưng có năng suất, thu nhập cao hơn. Để hoàn thành mục tiêu đặt ra, tỉnh tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người lao động về vị trí, vai trò của công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm. Tập trung huy động nguồn lực đầu tư, hỗ trợ công tác đào tạo nghề cho lao động từ các chương trình mục tiêu quốc gia, chương trình mục tiêu và các chương trình, dự án khác. Đa dạng hóa nguồn lực đầu tư, nâng cao năng lực của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp sau khi được tổ chức, sắp xếp lại, các trường có ngành, nghề trọng điểm theo các cấp độ, các trung tâm GDNN- GDTX cấp huyện. Cùng với đó, các địa phương, sở, ngành liên quan sẽ chỉ đạo các cơ sở giáo dục nghề nghiệp tăng cường gắn kết chặt chẽ với doanh nghiệp trong công tác tuyển sinh, đào tạo và giải quyết việc làm cho người lao động…