Vai trò của ngành Nông nghiệp và PTNT trong xây dựng nông thôn mới

Giai đoạn 2021-2025 xác định rõ nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới cần được nâng cao hơn nữa cả về chất lượng và chiều sâu. Do đó việc hoàn thiện hệ thống văn bản đồng bộ từ Trung ương về đến địa phương là giải pháp hàng đầu. Trong năm 2022, cùng với 83 văn bản quản lý, tổ chức thực hiện Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới do Trung ương ban hành; về phía tỉnh đã ban hành 95 văn bản quản lý, tổ chức thực hiện Chương trình (trong đó: 01 Nghị quyết của Tỉnh ủy; 03 Nghị quyết của HĐND tỉnh; 38 văn bản của UBND tỉnh; 41 văn bản của các Sở, ban ngành, đoàn thể cấp tỉnh; 12 văn bản của Sở Nông nghiệp và PTNT, VPĐP NTM tỉnh). Đồng thời, đến nay UBND tỉnh cũng đã trình HĐND tỉnh tại kỳ họp thứ 14 thông qua thêm 03 Nghị quyết gồm: (1) Quy định mức hỗ trợ một số nội dung thực hiện chương trình NTM; (2) Tỷ lệ số lượng dự án đầu tư xây dựng thực hiện theo cơ chế đặc thù; (3) Nội dung hỗ trợ, mẫu hồ sơ, trình tự, thủ tục lựa chọn dự án, kế hoạch, phương án sản xuất, lựa chọn đơn vị đặt hàng trong thực hiện các hoạt động hỗ trợ sản xuất. Như vậy, trong đó có 03 Nghị quyết do Sở Nông nghiệp và PTNT trực tiếp tham mưu xây dựng, cho thấy rằng ngành Nông nghiệp và PTNT là một đơn vị chủ lực, đóng góp một phần công sức quan trọng trong công cuộc xây dựng nông thôn mới của tỉnh nhà.

Song song với đó, ngành Nông nghiệp và PTNT tham gia triển khai thực hiện rất nhiều các tiêu chí, chỉ tiêu thuộc các Bộ tiêu chí các cấp. Cụ thể; ngành nông nghiệp phụ trách hướng dẫn triển khai thực hiện đối với 5 tiêu chí và 11 chỉ tiêu thuộc bộ tiêu chí huyện đạt chuẩn nông thôn mới; 4 tiêu chí và 14 chỉ tiêu đối với bộ tiêu chí huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; 4 tiêu chí và 12 chỉ tiêu đối với bộ tiêu chí xã đạt chuẩn nông thôn mới có; 4 tiêu chí và 22 chỉ tiêu đối với bộ tiêu chí xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; 03 tiêu chí và 06 chỉ tiêu đối bộ tiêu chí thôn, bản đạt chuẩn nông thôn mới thuộc các xã đặc biệt khó khăn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi;  04 tiêu chí và 06 chỉ tiêu đối với bộ tiêu chí thôn, bản đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu; 01 tiêu chí và 02 chỉ tiêu đối với bộ tiêu chí vườn mẫu nông thôn mới. Trong đó có nhiều tiêu chí, chỉ tiêu do ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn đảm nhiệm triển khai thực hiện được quy định khá cao, khó thực hiện. Từ những khó khăn tồn tại đó đã ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình triển khai thực hiện tại các địa phương cũng như tiến độ hoàn thành các tiêu chí nông thôn mới. Vì vậy, trong thời gian vừa qua, Sở Nông nghiệp và PTNT đã tích cực vào cuộc, chỉ đạo, phối hợp với Văn phòng Điều phối nông thôn mới và các đơn vị trực thuộc ngành xây dựng các văn bản hướng dẫn thực hiện các tiêu chí xã nông thôn mới, xã nông thôn mới nâng cao tại văn bản Hướng dẫn số 2031/HD- SNN ngày 09/9/2022; ban hành quyết định phân công nhiệm vụ cho các đơn vị trực thuộc ngành chịu trách nhiệm hướng dẫn các tiêu chí đơn vị phụ trách tại Quyết định số 194/QĐ-SNN ngày 09/9/2022. Bên cạnh đó, Sở Nông nghiệp và PTNT cũng đã tổ chức đoàn làm việc thực tế tại các địa phương có các xã đăng ký đạt chuẩn nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao năm 2022 nhằm hướng dẫn chi tiết các tiêu chí, chỉ tiêu do ngành phụ trách, qua đó cùng với địa phương tháo gỡ những khó khăn vướng mắc. Một số đơn vị trực thuộc ngành được giao thực hiện các tiêu chí cũng đã chủ động triển khai thực hiện như Chi cục Phát triển nông thôn trực tiếp hướng dẫn hỗ trợ chỉ tiêu về phát triển hợp tác xã, xây dựng các sản phẩm OCOP; Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật triển khai các lớp tập huấn cho các xã với các nội dung về cấp mã số vùng trồng, đảm bảo an toàn thực phẩm…

Ngoài ra, hiện nay Thủ tướng Chính phủ phê duyệt 06 chương tình chuyên đề giai đoạn 2021-2025 nhằm thúc đẩy xây dựng nông thôn mới, Sở Nông nghiệp và PTNT là cơ quan  tham mưu UBND tỉnh thực hiện 5/6 chuyên đề này  bao gồm: Chương trình mỗi  xã  một  sản  phẩm; Chương trình phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới Chương trình chuyển đổi số trong xây dựng nông thôn mới, hướng tới nông thôn mới thông minh; Chương trình tăng cường bảo vệ môi trường, an toàn thực phẩm và cấp nước sạch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới, chương trình khoa học công nghệ trong xây dựng nông thôn mới; chương trình nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện tiêu chí an ninh, trật tự trong xây dựng nông thôn mới. Trong đó có 02 chuyên đề đã được UBND tỉnh ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện.

Để tiếp tục triển khai thực hiện Chương trình, hoàn thành mục tiêu đến cuối năm 2025 toàn tỉnh có 80% số xã đạt chuẩn nông thôn mới và trước mắt hỗ trợ 02 huyện Triệu Phong, Hải Lăng đạt chuẩn nông thôn mới trong năm 2023, Sở Nông nghiệp và PTNT đã xác định rõ những nhiệm vụ trọng tâm cần triển khai thực hiện như: Đẩy mạnh công tác chỉ đạo đối với các đơn vị trực thuộc ngành nhằm tích cực hỗ trợ các địa phương triển khai thực hiện, hoàn thành mục tiêu đề ra; phối hợp, thường xuyên kiểm tra, làm việc với các địa phương nhằm phát hiện những khó khăn, vướng mắc và kịp thời có giải pháp tháo gỡ; ưu tiên hỗ trợ các xã, huyện nằm trong lộ trình kế hoạch đạt chuẩn năm 2023; xây dựng kế hoạch phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng đơn vị để hỗ trợ, đỡ đầu xã Mò Ó, huyện Đakrông phấn đấu đạt chuẩn nông thôn mới trong năm 2025; hoàn thành tốt các nhiệm vụ trong việc rà soát, tham gia đánh giá, thẩm tra, thẩm định các xã đăng ký đạt chuẩn hàng năm; ưu tiên lồng ghép, bố trí các nguồn vốn sự nghiệp hàng năm của ngành trong việc xây dựng các mô hình phát triển sản xuất theo hướng liên kết, hỗ trợ phát triển các sản phẩm OCOP…