Về đích nông thôn mới khó khăn còn nhiều

Là năm đầu tiên thực hiện Bộ tiêu chí nông thôn mới giai đoạn 2016-2020, với nhiều tiêu chí đòi hỏi mức đạt chuẩn cao hơn so với giai đoạn 2011-2015. Các xã đã nỗ lực, tập trung chỉ đạo huy động mọi nguồn lực, vận động nhân dân tham gia thực hiện từng tiêu chí chưa đạt. Đến nay, trong số 12 xã trên, có 1 xã đạt 18 tiêu chí, 3 xã đạt 17 tiêu chí, 5 xã đạt 16 tiêu chí, 1 xã đạt 15 tiêu chí, 1 xã đạt 13 tiêu chí  và 1 xã đạt 12 tiêu chí.
Việc thực hiện hoàn thiện các tiêu chí chưa đạt đặt ra không ít những khó khăn đối với các địa phương, bởi lẻ phần lớn các tiêu chí này đều là các tiêu chí cần nhiều nguồn lực đầu tư, do đó một số công trình cần hoàn thiện nhưng thiếu vốn, một số công trình đã có phê duyệt chủ trương đầu tư nhưng thời gian thực hiện dự án không phù hợp với kế hoạch đạt chuẩn; ngoài ra có các tiêu chí khó thực hiện như tiêu chí thu nhập, hộ nghèo, hình thức tổ chức sản xuất, môi trường.
Xã Vĩnh Long, một trong 3 xã đăng ký đạt chuẩn nông thôn mới năm 2017 của huyện Vĩnh Linh. Để đạt mục tiêu về đích trong năm 2017, xã đã tập trung huy động mọi nguồn lực, phân công trách nhiệm cho các thành viên BCĐ xã phụ trách từng tiêu chí, xây dựng kế hoạch và giải pháp thực hiện từng tiêu chí; phát động phong trào chỉnh trang nông thôn xanh, sạch, đẹp. Hiện nay xã đã cơ bản hoàn thành 17/19 tiêu chí, trong đó còn 2 tiêu chí là giao thông và trường học chưa đạt chuẩn. Khó khăn nhất hiện nay đối với xã Vĩnh Long là tuyến đường liên xã chưa đạt chuẩn, mặc dù đã được phê duyệt chủ trương đầu tư tại Nghị quyết số 54/NQ-HĐND ngày 20/3/2017 của HĐND tỉnh, tuy nhiên thời gian thực hiện dự án từ năm 2018-2020, do đó sẽ khó hoàn thiện tiêu chí giao thông trong năm 2017.
Đối với Xã Triệu Đông, là xã duy nhất của huyện Triệu Phong đăng ký đạt chuẩn năm 2017, vì có một xã nên huyện Triệu Phong cũng đã tập trung mọi nguồn lực để hỗ trợ, đến nay đã đạt 17/19 tiêu chí, còn 2 tiêu chí chưa đạt là hộ nghèo và giao thông. Ông Võ Văn Bắc – Chủ tịch UBND xã, Trưởng Ban quản lý xã cho biết: Để thực hiện kế hoạch đạt chuẩn nông thôn mới trong năm 2017, Đảng ủy, UBND xã đã tập trung chỉ đạo, phân công nhiệm vụ cụ thể cho các ban, ngành, đoàn thể của xã. Huy động, vận động nhân dân trong toàn xã tham gia đóng góp ngày công, tiền mặt xây dựng các công trình như giao thông, nhà văn hóa; điều đáng mừng là người dân đã rất đồng lòng, tự nguyện, tích cực tham gia. Xã cũng đã thực hiện tốt việc vận động sự hỗ trợ của con em quê hương đi làm ăn xa. Tính đến nay, tổng nguồn lực huy động của cộng đồng chiếm hơn 50% tổng nguồn lực xây dựng nông thôn mới của xã. Để hoàn thiện 19/19 tiêu chí trong năm nay, khó khăn nhất đối với xã là giảm hộ nghèo và hoàn thiện tiêu chí giao thông. Đối với tiêu chí hộ nghèo, hiện nay, các hộ nghèo chủ yếu là già yếu và các hộ bị bệnh hiểm nghèo nên rất khó trong quá trình thoát nghèo. Tổng số hộ nghèo toàn xã hiện nay là 102 hộ nghèo, chiếm 7,06%, trong năm nay xã phải phấn đấu giảm ít nhất là 29 hộ thì mới đạt tỷ lệ hộ nghèo dưới 5%. Đối với tiêu chí giao thông hiện còn tuyến đường liên xã ĐH37 dài 3,5km chưa được triển khai đầu tư xây dựng đạt chuẩn.
Mặc dù còn nhiều khó khăn, nhưng với quyết tâm cao, với mong muốn cải thiện điều kiện sống của người dân nông thôn cũng như tạo sự chuyển biến về diện mạo, cảnh quan nông thôn theo hướng xanh sạch đẹp, các địa phương đã rất tích cực vận động, huy động cả hệ thống chính trị vào xây dựng nông thôn mới. Tuy nhiên, do thiếu nguồn lực nên việc thực hiện hoàn thiện các tiêu chí thường dồn vào những tháng cuối năm.
Xã Gio Quang, huyện Gio Linh, một xã thuần nông của huyện Gio Linh đến nay đã đạt 17/19 tiêu chí, còn 2 tiêu chí chưa đạt là giao thông và trường học. Ông Lê Văn Thông - Chủ tịch UBND xã Gio Quang cho biết: Để hoàn hiện tiêu chí giao thông, xã đã vận động bà con chỉnh trang, mở rộng đường đảm bảo chuẩn nông thôn mới. Bằng nguồn vốn chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới trung ương, tỉnh hỗ trợ và nguồn vốn từ chuyển đổi đất trồng lúa và nguồn huy động đóng góp của người dân địa phương, cơ bản đến cuối năm sẽ hoàn thiện tiêu chí giao thông. Khó khăn nhất hiện nay là tiêu chí trường học. Xã có 3 trường học, trong đó có 2 trường đã đạt chuẩn là Tiểu học và THCS. Tuy nhiên, hiện nay trường THCS mới bị đánh giá rớt chuẩn giai đoạn 1, ngoài ra còn trường Mầm non chưa đạt chuẩn. Hiện tại, xã đã xây dựng kế hoạch để tổ chức đấu giá QSD đất và kêu gọi nguồn hỗ trợ của cấp trên để triển khai đầu tư xây dựng các trường học đạt chuẩn.

Trường Mầm non xã Gio Quang chưa đạt chuẩn
Để hỗ trợ các xã đăng ký đạt chuẩn nông thôn mới năm 2017, ngoài ưu tiên phân bổ từ nguồn vốn ngân sách Trung ương thực hiện chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới; tỉnh ta cũng đã ưu tiên phân bổ nguồn vốn theo quy định tại Nghị quyết số 02/2014/NQ-HĐND ngày 24/5/2014 của Hội đồng nhân dân tỉnh tại Quyết định số 648/QĐ-UBND ngày 3/4/2017. Tuy nhiên, do ngân sách tỉnh còn khó khăn nên không đảm bảo đủ nhu cầu đạt chuẩn nông thôn mới của các địa phương. Điều này, đòi hỏi các địa phương phải huy động, lồng ghép tất cả các nguồn lực mới có thể thể thực hiện hoàn thiện 19 tiêu chí theo kế hoạch đề ra. Ngoài ra cũng cần sự vào cuộc của tất cả các cấp, các ngành, bởi một số dự án đầu tư trên địa bàn xã nhưng do các ngành làm chủ đầu tư nên xã rất bị động trong quá trình thực hiện.
Thực tế đặt ra rất nhiều khó khăn cho những xã đăng ký đạt chuẩn nông thôn mới năm 2017, tuy nhiên với sự điều hành hiệu quả của chính quyền các địa phương, hỗ trợ của các cấp, ngành và huy động tốt nguồn lực từ xã hội hóa, tin rằng các xã đang phấn đấu về đích sẽ bảo đảm được lộ trình, góp phần hoàn thành mục tiêu kế hoạch xây dựng nông thôn mới của tỉnh đã đề ra.