Trong đó, MTTQ các cấp giữ vai trò nòng cốt trong công tác tuyên truyền, vận động và phát huy vai trò chủ thể của người dân. Với cách làm linh hoạt và sáng tạo, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp trên địa bàn tỉnh đã khẳng định vai trò là “cầu nối” giữa Đảng, chính quyền với nhân dân, góp phần tạo sức bật trong phong trào xây dựng nông thôn mới. Công tác tuyên truyền xây dựng NTM được MTTQ các cấp trong tỉnh đặc biệt quan tâm. Trong 5 năm (2021-2025), MTTQ các cấp trong tỉnh đã có hàng trăm tin/bài và phóng sự trên Báo Quảng Trị, Đài PTTH tỉnh, Bản tin Mặt trận Quảng Trị, Cổng TTĐT Mặt trận Quảng Trị và Trang Fanpage Mặt trận Quảng Trị với các nội dung liên quan đến các cách làm hay, sáng tạo và kết quả xây dựng NTM khắp nơi trong tỉnh. Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” tiếp tục giữ vai trò trung tâm vận động sức mạnh quần chúng nhân dân với nhiều điểm sáng tạo, mô hình tiêu biểu trong triển khai của MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội, gắn với nhiệm vụ chính trị trọng tâm địa phương, đơn vị. Nổi bật trong hưởng ứng các cuộc vận động, các phong trào thi đua do MTTQ Việt Nam chủ trì phát động có các phong trào như: “Tuổi trẻ Quảng Trị chung tay xây dựng nông thôn mới và đô thị văn minh”, “Nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững”, “Vận động đoàn viên, hội viên hưởng ứng phong trào thi đua giúp nhau giảm nghèo và làm kinh tế giỏi”…Hay các mô hình tự quản ở các khu dân cư như: “Khu dân cư Nông thôn mới kiểu mẫu năm 2023”,“KDC không sử dụng đội cỗ nhạc trong đám tang”, KDC điển hình trong công tác tuyên truyền phòng cháy, chữa cháy”, “KDC điển hình trong phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy”… MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp đã phát huy tinh thần tự chủ, tự lực và hợp tác, huy động sức mạnh từ cộng đồng và xã hội, hợp lực cùng nguồn đầu tư nông thôn mới của Nhà nước, từng bước giải quyết hiệu quả những vấn đề thực tiễn đặt ra; lấy thực hành dân chủ làm nền tảng tạo nên lòng tin và sự đồng thuận cao ở các khu dân cư để thực hiện mô hình mẫu “làng quê đáng sống” trong tiến trình xây dựng xã, huyện nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu.
Thực hiện Nghị quyết số 03-NQ/TU của Tỉnh ủy Quảng Trị và Thông tri số 25/TTr-MTTW-BTT của Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, MTTQ tỉnh Quảng Trị và các tổ chức thành viên đã chủ động xây dựng các chỉ tiêu, giải pháp triển khai Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”. MTTQ và các tổ chức thành viên bằng nhiều cách làm hiệu quả giúp người dân hiểu và chuyển biến nhận thức đã chủ động tham gia vào mọi mặt của chương trình: Từ phát triển sản xuất, xây dựng kết cấu hạ tầng đến bảo vệ môi trường, giữ gìn an ninh trật tự. Điều đáng ghi nhận là ngày càng nhiều mô hình, cách làm sáng tạo được xây dựng từ trong cộng đồng, được triển khai phù hợp với điều kiện thực tiễn từng địa phương, làm thay đổi nhận thức và hành động của người dân. Người dân tự nguyện tham gia cùng Nhà nước thực hiện các công trình xây dựng NTM. Nhiều địa phương trong tỉnh đã làm tốt công tác huy động nguồn lực, đặc biệt là nguồn lực từ nhân dân để đầu tư xây dựng NTM. Nhiều hộ dân tự nguyện hiến đất, góp tiền, vật tư, công lao động để xây dựng, cải tạo nâng cấp các công trình giao thông, thủy lợi, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa… góp phần hoàn thành một số tiêu chí trong xây dựng NTM, làm cho diện mạo làng quê ngày càng khởi sắc. Mặt trận và các tổ chức chính trị - xã hội tích cực tuyên truyền, vận động người dân tham gia thực hiện hiệu quả chương trình, trong đó đã đóng góp bằng tiền với 12.845 triệu đồng, hiến 36.497m2 đất, đóng góp 20.694 ngày công lao động, nâng cấp, phát quang 50km đường giao thông nông thôn, xây dựng 35km công trình “Ánh sáng đường quê”,... Cùng với đó, MTTQ các cấp phối hợp, thực hiện tốt việc chăm lo cho người nghèo, gia đình chính sách, gia đình có công với cách mạng. Trong 5 năm (2021-2025), Quỹ “Vì người nghèo” các cấp tỉnh đã huy động được 426.766 triệu đồng; Hỗ trợ xây dựng mới và sửa chữa 7.370 nhà Đại đoàn kết, trị giá 315.338 triệu đồng; hỗ trợ phát triển sản xuất cho 1.143 người, trị giá hơn 6.626 triệu đồng; hỗ trợ cho 5.249 em học sinh nghèo, trị giá 3.612 triệu đồng; hỗ trợ khám chữa bệnh cho 1.711 người, trị giá 2.931 triệu đồng, hỗ trợ khó khăn với 61.705 suất quà, tổng trị giá 31.373 triệu đồng và các hỗ trợ khác trị giá 28.066 triệu đồng. Đặc biệt, 5 năm qua, Chương trình “Nối vòng tay nhân ái” do Mặt trận chủ trì phối hợp với các cơ quan liên quan đã vận động xây dựng 622 nhà Đại đoàn kết, tình nghĩa, tổ chức thăm và tặng 414.570 suất quà Tết, 21.081 chiếc áo ấm cho trẻ em các hộ nghèo và nhiều phần quà thiết thực khác cho nạn nhân chất độc da cam, người khuyết tật và trẻ mồ côi, gia đình bị ảnh hưởng thiên tai, dịch bệnh, người có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn trên địa bàn toàn tỉnh với tổng trị giá 258.056 triệu đồng. Phong trào thi đua “Xoá nhà tạm, nhà dột nát” do Thủ tướng Chính phủ phát động được triển khai quyết liệt, đến nay, toàn tỉnh cơ bản hoàn thành mục tiêu xoá nhà tạm, nhà dột nát với 7.663 nhà được xây mới và sửa chữa. Những hoạt động trên đã góp phần tích cực trong công cuộc xây dựng nông thôn mới chung của toàn tỉnh, làm cho bức tranh nông thôn tỉnh nhà “bừng lên gam màu tươi sáng”, diện mạo nông thôn đã có nhiều thay đổi, khởi sắc; đảm bảo phát triển nông thôn mới bền vững, không ngừng nâng cao đời sống, vật chất và tinh thần của người dân.
Với phương châm “lấy sức dân để lo cho dân”, người dân vừa là chủ thể vừa là người hưởng lợi trong xây dựng NTM, công tác giám sát xây dựng NTM được MTTQ các cấp chú trọng và thực hiện hiệu quả. Hệ thống MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội tiếp tục khẳng định vai trò hạt nhân trong việc phát huy dân chủ; giám sát và phản biện xã hội, tham gia xây dựng Đảng, chính quyền. Công tác nắm bắt, tổng hợp tình hình dư luận xã hội, tâm tư nguyện vọng, ý kiến, kiến nghị của các tầng lớp Nhân dân trong việc xây dựng NTM được triển khai thường xuyên, chuyển tải kịp thời đến các cơ quan Đảng, Nhà nước thông qua nhiều hình thức khác nhau, đem lại hiệu quả rõ rệt. Thực hiện vai trò của MTTQ Việt Nam trong giám sát và phản biện xã hội theo Quyết định số 217 của Bộ Chính trị và các văn bản hướng dẫn của Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Ban Thường trực Mặt trận tỉnh tăng cường công tác giám sát các chương trình, dự án đang triển khai ở khu dân cư, phát huy vai trò giám sát trực tiếp của nhân dân, đặc biệt quan tâm các hoạt động giám sát việc đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng cơ bản. Qua 05 năm, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đã tổ chức giám sát, khảo sát việc thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới tại 08 đơn vị, trong đó có xã A Ngo, huyện Đakrông; kiến nghị các cấp, các ngành 14 vấn đề để sửa đổi, bổ sung cho phù hợp; giám sát việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo tại các địa bàn miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Trong thời gian tới, để phát huy vai trò của mình trong thực hiện Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2026-2030, MTTQ Việt Nam các cấp và các tổ chức thành viên Mặt trận tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, giám sát, phản biện và phối hợp với chính quyền địa phương. Đồng thời, phát huy tốt vai trò tập hợp, đại diện, bảo vệ quyền lợi của nhân dân, làm tốt công tác giám sát, phản biện xã hội để đóng góp tích cực vào việc nâng cao đời sống của người dân và phát triển kinh tế - xã hội ở nông thôn. Với sự vào cuộc của các cấp các ngành, sự chỉ đạo sâu sát của Tỉnh ủy, UBND tỉnh trong việc triển khai thực hiện và những hiệu quả tích cực của Mặt trận trong công tác giám sát, các Chương trình mục tiêu quốc gia trên địa bàn tỉnh mà đặc biệt là Chương trình MTTQ xây dựng NTM sẽ xây dựng nông thôn mới toàn diện, bền vững, gắn với công nghiệp hoá, đô thị hoá, chuyển đổi số và tăng trưởng nhanh, bảo đảm thực chất, hiệu quả, đi vào chiều sâu, vì lợi ích của người dân
Nông thôn mới Quảng Trị
