Vai trò của các mô hình kinh tế trang trại trong xây dựng nông thôn mới

Tính đến cuối năm 2010, toàn tỉnh có 902 trang trại các loại, nhiều nhất là huyện Vĩnh Linh có 320 trang trại, huyện Hướng Hóa có 254 trang trại, huyện Gio Linh có 96 trang trại, huyện Hải Lăng có 79 trang trại, huyện Cam Lộ có 70 trang trại, huyện Triệu Phong có 55 trang trại... (theo tiêu chí cũ). Ngày 13/4/2011, Bộ Nông nghiệp và PTNT ban hành Thông tư số 27/2011/TT-BNNPTNT quy định tiêu chí và thủ tục cấp giấy chứng nhận kinh tế trang trại mới. Theo tiêu chí mới, tính đến hết năm 2012 toàn tỉnh có 24 trang trại các loại, giảm 878 trang trại, trong đó 3 huyện Hướng Hóa, Đakrông và Hải Lăng không có trang trại nào đạt chuẩn.

Qua số liệu điều tra, khảo sát tình hình kinh tế trang trại năm 2011 theo tiêu chí mới quy định tại Thông tư 27 của Bộ NN&PTNT cho thấy, các trang trại trồng cây hàng năm chỉ đạt tiêu chí về quy mô diện tích nhưng không đạt tiêu chí về giá trị sản lượng; các trang trại trồng cây lâu năm đa số đạt tiêu chí về quy mô diện tích nhưng không đạt tiêu chí về giá trị sản lượng; các trang trại lâm nghiệp phần lớn đều không đạt cả hai tiêu chí về quy mô diện tích và giá trị sản lượng; các trang trại chăn nuôi không đạt tiêu chí về giá trị sản lượng hàng hoá và dịch vụ bình quân; các trang trại nuôi trồng thuỷ sản đa số đạt tiêu chí về quy mô diện tích nhưng không đạt tiêu chí về giá trị sản lượng; còn các trang trại tổng hợp chỉ đạt về diện tích, nhưng không đạt tiêu chí về giá trị sản lượng hàng hoá và dịch vụ. Nhìn chung các mô hình kinh tế trang trại trên địa bàn tỉnh có quy mô nhỏ, giá trị sản lượng hàng hóa đạt thấp so với quy định.

Trong tiến trình xây dựng nông thôn mới, vai trò của các hình thức tổ chức kinh tế trong nông nghiệp và nông thôn nói chung và các mô hình kinh tế trang trại nói riêng đóng vai trò quan trọng để thúc đẩy sản xuất hàng hóa phát triển, nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn. Tuy nhiên với thực trạng nêu trên, để đưa hoạt động của các mô hình kinh tế trang trại đi vào chiều sâu và phát triển đúng hướng, góp phần đẩy nhanh tiến độ xây dựng nông thôn mới, cần có sự nhìn nhận đầy đủ hơn, đồng thời có những bước đi, giải pháp phù hợp để các mô hình kinh tế trang trại ngày càng phát triển hiệu quả và bền vững.

Trước hết, cần phải xây dựng một đề án quy hoạch tổng thể về phát triển các loại mô hình kinh tế trang trại, gia trại gắn với xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh đến năm 2020. Trên cơ sở đánh giá đầy đủ, cụ thể, chính xác thực trạng của từng loại hình kinh tế trang trại theo các tiêu chí quy định tại Thông tư 27 của Bộ NN& PTNT làm cơ sở để hoạch định các chủ trương, chính sách và các nội dung triển khai thực hiện đề án; đồng thời đề ra các nhiệm vụ và giải pháp hữu hiệu nhằm giúp cho các loại hình kinh tế trang trại, gia trại trên địa bàn tỉnh phát triển mạnh mẽ hơn nữa. Mặt khác cần tăng cường vai trò chỉ đạo, hướng dẫn của chính quyền địa phương (tỉnh, huyện) và các cơ quan chuyên ngành đối với kinh tế trang trại, gia trại.

Trong tiến trình thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới hiện nay, vị trí và vai trò của các mô hình kinh tế trang trại càng quan trọng hơn bao giờ hết. Vì vậy, cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể từ tỉnh đến cơ sở trong khi tập trung nỗ lực để xây dựng nông thôn mới cần dành sự quan tâm, đầu tư về mọi mặt để kinh tế trang trại phát triển lên một bước mới, làm nền tảng vững chắc đẩy nhanh tiến độ xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh trong những năm tới.