Kinh nghiệm từ xây dựng nông thôn mới ở huyện Vĩnh Linh

- Thưa đồng chí! Đề nghị đồng chí cho biết kết quả xây dựng NTM của Vĩnh Linh trong năm qua?

- Đến thời điểm này, Vĩnh Linh có 3 xã cơ bản hoàn thành các tiêu chí về xây dựng NTM là: Vĩnh Kim, Vĩnh Thạch và Vĩnh Thủy. Với những địa phương còn lại hiện có: 4 xã đạt từ 15-18 tiêu chí; 9 xã đạt từ 10-14 tiêu chí; 2 xã đạt từ 5 - 9 tiêu chí và còn 1 xã đạt dưới 5 tiêu chí. 

Đạt được kết quả trên là nhờ công tác tuyên truyền, vận động thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) về xây dựng NTM được các tổ chức đoàn thể như: Hội nông dân, Hội Liên hiệp phụ nữ, Đoàn thanh niên, Hội CCB, Hội người cao tuổi…cấp huyện cũng như cấp xã lồng ghép tuyên truyền khá hiệu quả, mang lại cho nông dân nói riêng và xã hội nói chung một cách nhìn mới về mục đích của Chương trình MTQG xây dựng NTM. 

Chỉ tính riêng năm 2014, toàn huyện Vĩnh Linh đã tổ chức được 322 đợt tuyên truyền với 21.372 lượt người tham gia, đạt 100,41%. Bên cạnh đó huyện còn tổ chức cho 186 cán bộ Ban quản lý (BQL) xây dựng NTM cấp xã tham quan học tập cách làm hay trong xây dựng NTM và tham quan một số mô hình sản xuất có hiệu quả kinh tế cao tại các xã Vĩnh Thạch, Vĩnh Trung, Vĩnh Thành. Kết quả các đợt tham quan đã mang lại những hiệu ứng tốt, nhiều mô hình sản xuất có hiệu quả, được các học viên đánh giá phù hợp với năng lực kinh tế hộ gia đình và có tính khả thi được áp dụng nhân rộng trên địa bàn huyện như: mô hình chăn nuôi hỗn hợp của hộ gia đình tại xã Vĩnh Trung; mô hình trồng nấm sò, sản xuất bún, bánh tại xã Vĩnh Thành; mô hình trồng tiêu, môn bạc tại xã Vĩnh Thạch…Nhờ chú trọng các biện pháp phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập nên năm 2014 bình quân thu nhập đầu người huyện Vĩnh Linh đạt 28 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống 6,39%. 

Cũng từ những đợt tham quan, học tập này, nhiều cách làm hay trong xây dựng NTM cũng đã được Ban quản lý (BQL) xây dựng NTM các xã làm tốt trong huyện chia sẻ để các xã bạn tham khảo áp dụng như việc vận động nhân dân trồng hàng rào xanh thân thiện với môi trường sống, hạn chế hàng rào bê tông cũng như cách vận động và xây dựng phong trào thi đua xây dựng NTM trong toàn dân ở xã Vĩnh Thạch; mô hình “liên gia tự quản” (các hộ gia đình ở khu dân cư cùng phối hợp đảm bảo tình hình an ninh trật tự) và “liên doanh tự quản” (các hộ gia đình có đất đai cùng khu vực sản xuất phối hợp để bảo vệ tài sản trên đồng ruộng cho nhau) ở xã Vĩnh Trung hay như cách huy động nguồn nội lực với phương châm “Nhà nước hỗ trợ một phần đầu tư hạ tầng để nông thôn tự mình vươn lên, xốc lại tinh thần, đánh thức khát vọng tự tin” ở xã Vĩnh Thành. Mặc dù phạm vi tham quan chưa nhiều, nhưng cán bộ trong BQL xây dựng NTM các xã đã nhận thức được rằng “không cần học ở đâu xa, mà có thể học những người ở ngay cạnh mình”. Các đợt tham quan học tập đã tạo cơ hội chia sẻ, giao lưu, thắt chặt tinh thần đoàn kết giữa các xã trong toàn huyện.

Sự nghiệp Giáo dục - đào tạo tiếp tục được quan tâm và phát triển toàn diện, chất lượng dạy và học từng bước được nâng cao, cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy và học tiếp tục được đầu tư. Trong năm 2014, ngành giáo dục Vĩnh Linh đã được đầu tư trên 20,8 tỷ đồng để cải tạo, nâng cấp các trường học mầm non, tiểu học và trung học cơ sở. Tiếp tục duy trì vững chắc kết quả phổ cập giáo dục trung học cơ sở ở 19/19 xã. Công tác bảo vệ và chăm sóc sức khỏe nhân dân được chú trọng, cơ sở vật chất trang thiết bị về y tế tiếp tục được quan tâm đầu tư. Tất cả các trạm y tế đều được trang bị dụng cụ, trang thiết bị y tế đầy đủ để thực hiện công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân. Mạng lưới y tế thôn, bản đã góp phần tích cực trong công tác phòng chống dịch bệnh. Tính đến 30/11/2014, toàn huyện có 13/19 trạm y tế xã đạt chuẩn quốc gia. 

Bên cạnh việc phát huy nội lực xây dựng cơ sở hạ tầng, thiết chế văn hóa, giao thông nông thôn…thông qua công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về môi trường, nhân dân các địa phương trong huyện đã tự giác trong hoạt động thu gom rác thải, có ý thức trách nhiệm bảo vệ môi trường thể hiện qua các việc làm cụ thể như thường xuyên phát động ra quân làm vệ sinh môi trường đường làng ngõ xóm, khu vực công cộng; thu gom rác thải; thành lập các tổ thu gom rác tự quản; huy động người dân đóng góp xây dựng công trình thu gom rác thải, thực hiện thu gom và xử lý rác thải sinh hoạt tại gia đình; vận động các hộ gia đình cải tạo, chỉnh trang vườn tược, hàng rào, cổng ngõ; trồng cây xanh; nhân rộng mô hình sử dụng đệm lót sinh học trong chăn nuôi; xóa bỏ các hủ tục, thói quen mất vệ sinh, có hại cho môi trường; tại các cơ sở sản xuất kinh doanh cũng chủ động thực hiện các biện pháp xử lý, giảm thải ô nhiễm môi trường… 

- Kết quả trên phản ánh sự phát triển khá toàn diện của huyện Vĩnh Linh trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa xã hội…Vậy đồng chí có thể cho biết thêm trong quá trình thực hiện Chương trình MTQG về xây dựng NTM địa phương gặp những thuận lợi, khó khăn gì? 

- Trong quá trình chỉ đạo thực hiện Chương trình MTQG về xây dựng NTM, Ban chỉ đạo (BCĐ) huyện rút ra một số yếu tố tác động tốt đến xây dựng NTM tại huyện là: Chương trình MTQG về xây dựng NTM được các cấp, ngành ở địa phương hưởng ứng tích cực; người dân nông thôn đã nhận thức và hành động đúng với nghĩa là chủ thể chương trình. Việc chỉ đạo của các cấp, ngành đã kịp thời hỗ trợ thiết thực cho việc kiểm tra, đánh giá chương trình được thực hiện một cách thường xuyên. Quá trình đầu tư và lựa chọn đầu tư phù hợp với tình hình thực tế ở từng địa phương nên đã tạo sự đồng thuận trong nhân dân. Vì vậy, cho đến nay, trên địa bàn không có bất cứ khiếu nại nào liên quan đến xây dựng NTM. 

Trong quá trình xây dựng NTM, chúng tôi đã huy động được tổng lực các nguồn vốn, thật sự tạo được sự đổi mới quan trọng về cơ sở vật chất và bộ mặt nông thôn Vĩnh Linh. Hệ thống chính trị trên địa bàn được củng cố vững mạnh, dân chủ được đề cao, pháp luật được tôn trọng và chấp hành tốt. 

Tuy vậy, địa phương vẫn gặp những khó khăn như: Ở một số xã triển khai chương trình xây dựng NTM chưa quyết liệt, chưa phân công rõ trách nhiệm cho từng cá nhân, chuyên môn phụ trách thực hiện các tiêu chí hoặc có phân công thì chưa gắn liền công tác kiểm tra, đánh giá. Công tác báo cáo định kỳ của BCĐ xây dựng NTM của huyện hiện gặp nhiều khó khăn do việc báo cáo từ một số xã còn chậm, chất lượng báo cáo thấp làm ảnh hưởng đến việc tổng hợp nắm tình hình ở địa phương. 

- Vĩnh Linh là địa phương đầu tiên trên địa bàn tỉnh có 3 xã sắp cán đích 19/19 tiêu chí xây dựng NTM, vậy bài học kinh nghiệm để có được kết quả này là gì, thưa đồng chí? 

- Tôi cho rằng quan trọng nhất trong xây dựng NTM là phải tạo được sự đồng thuận. Muốn vậy, phải làm tốt công tác tuyên truyền, vận động để làm thay đổi nhận thức, hành động của cán bộ và nhân dân. Thứ hai là ngay từ đầu phải thực hiện công khai, minh bạch để tạo niềm tin trong nhân dân. Thứ ba là phải chủ động, quyết liệt trong chỉ đạo triển khai, đặc biệt là việc tiếp cận với các doanh nghiệp để có thêm nguồn lực đầu tư. Thứ tư là phải cố gắng vươn lên bằng nội lực, phát triển sản xuất, tăng thu nhập để người dân có điều kiện góp của, góp công trong chương trình. Thứ năm là phải có sự phân công, phân nhiệm cụ thể; tăng cường kiểm tra, giám sát và đối thoại với nhân dân. 

- Xin cảm ơn đồng chí!